Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Crna Gora ima veliki potencijal da privuèe turiste visoke platežne moæi, koji traže jedinstvene destinacije i iskustva i kojih je sve više u svijetu, ocijenio je danas profesor amerièkog Univerziteta »Džordž Vašington«, Sajmon Džons /Simon Jones/. Prema njegovim rijeèima, Crna Gora ima sve ono što neku destinaciju èini jedinstvenom - floru, faunu, istorijske zgrade, arheologiju, geologiju, lijep teren, tradicionalnu arhitekturu i kuhinju, zanatstvo i festivale. »Sve je više turista koji traže takve sadržaje i jedinstvena iskustva. Od 13,6 miliona Amerikanaca koji su prošle godine putovali, 75 odsto je bilo takvih turista«, rekao je Džons na predavanju u Amerièkom uglu /American corner/ u Podgorici. Ti turisti, kako je dodao, ostvaruju godišnji prihod od preko 70 hiljada USD. »Crna Gora ima veliki broj jedinstvenih sadržaja, ali i nekih mjesta koji su u opasnosti da skliznu u turizam orjentisan samo na zabavu«, upozorio je Džons. On je objasnio da taj oblik turizma, sa pješèanim plažama, zabavnim parkovima i slièno, nije više atraktivan i takvu destinaciju lako može »prebrisati« druga, ako ponudi niže cijene. »Taj oblik turizma se oslanja samo na fizièke karakteristike mjesta, ne i na ljudske, kulturne i istorijske i može da se razvija bilo gdje, na primjer, zabavni park ili kazino može da se napravi u pustinji«, kazao je Džons. Prema njegovim rijeèima, kada jedna destinacija razvije takav oblik turizma teško može da se vrati nazad, upozoravajuæi da Budva ide u tom pravcu. Džons je kazao da je poznati magazin Nešnal Džiografik /National Geographic/, svrstao turistièke destinacije u tri grupe – dobre, ne tako loše i one koje postaju ružne. U kategoriji dobrih su, izmeði ostalih, norveški fjordovi, na koje je Džonsa podsjetio Bokokotorski zaliv, zatim Tasmanija i Dubrovnik. U drugoj kategoriji, ne tako loših, je izmeðu ostalih, Maèu Pikèu u Peruu, iako predstavlja veoma atraktivnu destinaciju, ali, kako je objasnio Džons, pati od degradacije i prevelikog broja ljudi. U kategoriji destinacija koje postaju ružni su Kosta del Sol u Španiji i Venecija u Italiji, zbog, takoðe, prevelikog broja posjetilaca koji traže što jeftinije usluge. »Kljuèna stvar, da bi se izbjeglo klizanje u kategoriju ružnih je planiranje. Treba definisati kakav tip turizma se želi razvijati, identifikovati vrijednosti, odnosno šta je to što privlaèi turiste visoko platežne moæi«, poruèio je Džons. Crna Gora, kako je dodao, nudi sadržaje koje interesuje te turiste, kao što su rafting, planinarenje, jahanje i slièno. »Proizvod je tu, samo ga treba dobro vezati sa biznisom«, smatra Džons dodajuæi da turista nakon raftinga ili planinarenja, želi dobar smještaj i usluge, što znaèi da Crna Gora mora imati dobre hotele. On je ocijenio da je za razvoj jedne destinacije bitan marketing, ali i saobraæajna povezanost. »Nije toliko bitno da postoje direktne avio linije izmeðu Crne Gore i Sjedinjenih Amerièkih Država, koliko razne pogodnosti za putnike, kao na primjer, izbjegavanje èekiranja prtljaga na svakom aerodromu«, smatra Džons. (kraj) bvm/kmh