Podgorica, (MINA) – Monitoring tim koji prati poštovanje ljudskih prava u ustanovama zatvorenog tipa preporuèio je ministarstvima donošenje obavezujuæeg uputstva o zdravstvenoj zaštiti štiæenika Komanskog mosta, koje bi obezbijedilo da se blagovremeno ispune uslovi za vakcinaciju i poboljša zdravstvena zaštita. Pismo sa zakljuècima o epidemiji i ispunjavanju preporuka iz izvještaja o poštovanju prava štiæenika, u ime nevladinog (NVO)monitoring tima- Centra za graðansko obrazovanje, Centra za antidiskriminaciju EKVISTA i Sigurne ženske kuæe, ministrima rada, socijalnog staranja i zdravlja kao i direktoru Zavoda, uputila je Akcija za ljudska prava. Navodi se da nije ispunjeno 14 preporuka iz izvještaja o poštovanju prava štiæenika Zavoda koje je uprava te institucije sa nadležnim ministarstvom prihvatila da ispuni na okruglom stolu novembra prošle godine. “U pogledu epidemije konstatovano je da, iako je Institut za zdravlje u januaru preporuèio vakcinaciju protiv gripa svim graðanima, a posebno onima kod kojih postoji opasnost od komplikacija, Zavod ove godine nije od roditelja štiæenika zahtijevao dozvolu da pristupi vakcinaciji, niti je ona sprovedena kod štiæenika koji su pod neposrednim starateljstvom centara za socijalni rad”, navodi se u zakljuècima. Kako se ovakve situacije sa tragiènim ishodima ne bi ponavljale, monitoring tim smatra da je neophodno da ministarstva donesu obavezujuæe uputstvo o zdravstvenoj zaštiti štiæenika koje æe ukljuèiti obaveznu vakcinaciju protiv gripa svih štiæenika koji su pod starateljstvom države. “Institut za zdravlje je državni organ, pa je logièno da se njegove preporuke za ostale graðane tretiraju kao obavezujuæa uputstva za državne organe koji su odgovorni za zdravlje, pogotovo zato što je u pitanju ustanova zatvorenog tipa što podstièe razvoj epidemije”, kaže se u pismu monitoring tima. U zakljuècima je zatraženo da se nepristrasno istraži i objavi uzrok smrti štiæenice Zavoda Sanje Vojinoviæ, koja je preminula u januaru kao i da se utvrdi da li je nesavjesno postupanje državnih službenika dovelo do njene smrti.“Ubuduæe se ne smije dozvoliti da bilo koji štiæenik Zavoda blagovremeno ne dobije neophodnu zdravstvenu zaštitu, zbog bilo koje administrativne prepreke”. Iz Akcije za ljudska prava podsjetili su da su ranije utvrdili da toj štiæenici podgorièki Centar za socijalni rad, devet mjeseci nije obezbijedio zdravstvenu knjižicu neophodnu da bi se za nju nabavila ortopedska kragna, zbog èega sve to vrijeme nije mogla normalno da guta i imala je bolove. “Posebno smo potrešeni Sanjinom smræu jer smo u novembru prošle godine ponudili da donacijom liènih sredstava kupimo ortopedsku kragnu, ali nas je tada Dušaj obavijestio da nije potrebno jer æe kragna tih dana biti obezbijeðena”, kaže se u pismu. Meðu preporukama koje nijesu ispoštovane iz izvještaja o poštovanju prava štiæenika Zavoda navodi se zakonsko definisanje obaveza da se za lica koja umru u Zavodu vrši obdukcija, uvoðenje redovnih sistematskih pregleda i zaposlenje doktora opšte medicine sa punim radnim vremenom. Podsjeèa se na jaèanje kontrole nad primjenom terapije propisane od doktora i sprjeèavanje da se štiæenice izrabljuju dvanaestoèasovnim radom u kuhinji. “Obezbijediti da se kategorizacija lica obavi prije prijema u Zavod, sprijeèiti da jedna osoba radi sama 12 èasova sa desetoro djece, zaposliti pedagoga i logopeda, uvesti nove terapijske metode, osnovati nezavisno tijelo koje æe pratiti rad ove ustanove”, navodi se u pismu. (kraj) mib/isf