Pogroica, (MINA-BUSINESS) - Bez obzira na to da li æe Crna Gora odustati od sadašnjeg stava da ne uèestvuje u izgradnji sporne hidroelektrane Buk Bijela, pojedine velike kompanije iz elektroenergetskog sektora veæ su saopštile da su spremne da se ukljuèe u taj projekat. Kako piše beogradski Ekonomist magazine, predstavnici èeške elektroprivrede ÈEZ, kompanije koja je sa Republikom Srpskom veæ ušla u zajednièki projekat izgradnje termoleketrane Gacko dva, vrijedan 1,4 milijarde EUR, rekli su da nestrpljivo oèekuju objavljivanje modela strateškog partnerstva koji æe biti primijenjen za Buk Bijelu. Ideja o izgradnji ove hidroelektrane Buk Bijela stara je pola vijeka i nekoliko puta je zaustavljana. Zbog odustajanja Crne Gore od tog projekta snage od oko 500 megavata, nakon zabrintuosti da æe on ugroziti kanjon rijeke Tare i njegovu turistièku valorizaciju, u najnovijoj varijanti hidroelektranu od 150 megavata gradiæe Srbija i Republika Srpska. U Srbiji smatraju da izgradnje “male” hidroleketrane ne ugrožava životnu sredinu. Konaèan odgovor na pitanja u vezi sa njenim uticajem na okolinu daæe ekološka i studija izvodljivosti projekta. Buk Bijela treba da poveæa sigurnost u snabdijevanju elektriènom energijom Srbije i Republike Srpske. “Imajuæi u vidu da veæini balkanskih zemalja trenutno ozbiljno prijeti nestašica elektriène energije, ovaj efekat izgradnje nove hidroelektrane svakako nije zanemariv”, ocjenjuje beogradski magazin. Pokretanje uzvodne hidroelektrane na Drini, poput ove, omoguæiæe ravnomjerniju i bolje kontrolisanu, a time i efikasniju proizvodnju u sistemima koji veæ postoje na toj rijeci. Iako najveæi dio dokumentacije za projekat još nije uraðen, nadležni vjeruju da bi gradnja nove hidroelektrane, èija se vrijednost procjenjuje na oko 200 miliona EUR, mogla poèeti veæ naredne godine. Ukupni efekti u energetskim sistemima Srbije i Republike Srpske biæe mnogo manji nego da je u cijeli posao ukljuèena i Crna Gora, pa se njihovi predstvnici nadaju da æe ona odustati od sadašnjeg stava. Izgradnja Buk Bijele bila je gotovo izvjesna prije oko 40 godina, kada je u tu srvhu èak eksproprisano i zemljište od Kopila do Šæepan polja. Tadašnja Skupština Crne Gore odbila je da potpiše saglasnost na 70 miliona USD zaduženja za taj projekat kod Svjetske banke. Planovi o pregraðivanju Drine ponovo su aktuelizovani prije tri godine, kada su predstavnici Republike Srpske i Crne Gore potpisali dogovor o izgradnji Buk Bijele, o kojeg su crnogorski partneri odustali pod pritiskom javnosti. Republika Srpska je nakon toga najavljivala da æe sama graditi hidroenergetski sistem kapaciteta 300 megavata, ali je oèigledno i od toga odustala. Raèuna se da je od poèetka priprema za gradnju za razne studije, elaborate i radove na hidroenergetskom sistemu Buk Bijela potrošeno oko 30 miliona EUR. Crnogorskim Nacrtom strategije razvoja energetike do 2025. godine izgradnja Buk Bijele nije predviðena. Odustajanje od te ideje dio je i Nacrta nove agende ekonomskih reformi u Crnoj Gori, koju je uradio tim struènjaka predvoðen profesorom Ekonomskog fakulteta u Podgorici, Veselinom Vukotiæem. (kraj) anf/nar