Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Crna Gora, i pored negativne stope inflacije, nije u recesiji, zakljuèeno je u Analizi indikatora inflacije u petogodišnjem periodu koju je danas razmatrao Savjet za finansijsku stabilnost. Konstatovano je da je inflacija tokom petogodišnjeg perioda imala odreðene fluktuacije, koje su se kretale od znaèajnog rasta do znaèajnog pada, sa izrazitim meðugodišnjim promjenama. U Analizi inidkatora inflacije u odabranim zemljama i Crnoj Gori, navedeno je da je u periodu od 2010. do prošle godine inflacija, iako razlièitim intenzitetom, u veæini zemalja bilježi rast, dok je osjetan pad, evidentiran tokom prošle, nastavljen i u prvim mjesecima ove. Najveæi rast inflacije, u posmatranom periodu, Crna Gora bilježi na kraju 2012. godine, 5,1 odsto. Ovako visoka stopa rezultat je zakašnjelog prilagoðavanja cijena odreðenih kategorija proizvoda, poveæanja akciza i uvoðenja novih taksi, poveæaja kontrolisanih cijena, promjena u strukturi potrošaèke korpe. Od prošle godine postoji dezinflacioni trend u kretanju godišnje stope inflacije, pri èemu je godišnja stopa od 4,2 odsto iz januara svedena na svega 0,3 odsto u decembru. Od poèetka ove godine godišnja inflacija imala je negativan predznak i u maju je iznosila minus 1,3 odsto. U Analizi se navodi da je petogodišnji prosjek inflacije izabranih zemalja EU i regiona se kreæe u rasponu od 1,2 odsto u Letoniji do 7,7 odsto u Srbiji. U Crnoj Gori je prosjeèna stopa inflacije na skoro istom nivou kao i u Evropskoj uniji, 2,1 odsto, s tim što postoji odreðeno vremensko kašnjenje u prilagoðavanju stope inflacije izmeðu analiziranih zemalja. „U Analizi je prikazano da su kljuèni indikatori inflacije, koji su uzrokovali ovakvo kretanje cijena, ne samo u Crnoj Gori, veæ šire u regionu i EU, robne grupe - poljoprivredno-prehrambeni proizvodi uslijed kretanja na meðunarodnom tržištu i kategorija prevoz, na koju dominantno utièu cijene nafte. Kada je u pitanju inflacija u Crnoj Gori upravo zbog visoke uvozne zavisnosti za prehrambenim proizvodima svaka znaèajnija promjena cijena hrane, bilo da je u porastu ili padu, odražava se na ukupan nivo inflacije”, saopšteno je iz Centralne banke. Kada je u pitanju tražnja u Crnoj Gori, kao faktor kretanja cijena, istraživanje pokazuje da nema znaèajnijeg uticaja i snažnije korelacije tražnje i cijena. Prisutan je umjeren uticaj u pojedinim periodima i uprkos tekuæem smanjenju cijena rast tražnje. Konstatovano je da Crna Gora ne raspolaže monetarnim instrumentima kojima bi uticala na inflaciju. Takoðe, jedan od faktora, koji doprinosi ogranièenju moguænosti Centralne banke da utièe na kretanje cijena jeste i èinjenica da u režimu eurizacije nema emisione funkcije i posljedièno, veoma je teško procjeniti novèanu masu. „Otvoreno tržište i znaèajni priliv kroz kanale bilansa plaæanja utièu da Centralna banka nema kontrolu nad novèanom masom, što se ujedno i evidentira u visokim greškama i omaškama. Takoðe, konstatovano je da je metodologija u kojoj deflacija vodi recesiji prije svega razvijena za zemlje sa sopstvenom valutom, jer u takvim uslovima dolazi do promjena u novèanoj masi i referentnim kamatnim stopama, reakciji centralne banke kroz operacije na otvorenom tržištu, što je sve neprimjenljivo u eurizovanoj ekonomiji“, navedeno je u saopštenju. (kraj) bvm