Podgorica, (MINA) - Matica crnogorska je od 1993. godine bila sudionik i svjedok svih značajnijih društvenih zbivanja u Crnoj Gori i predstavljala supstitut pasivnim nacionalnim institucijama nauke i kulture, saopšteno je na obilježavanju 30 godina od osnivanja te organizacije. Iz Matice crnogorske rekli su da su u petak obilježene tri decenije postojanja Matice, kao i da je na svečanosti povelja za izuzetan doprinos utemeljenju i afirmaciji institucije uručena nekadašnjem generalnom sekretaru, Novici Samardžiću. Povodom jubileja predstavljena je i specijalna publikacija koja donosi sažet pregled tridesetogodišnjeg djelovanja Matice. Predsjednik Matice Ivan Jovović istakao je da se jubilej te institucije obilježava u godini velikih iskušenja za državu i crnogorski narod. „Vjerujemo da bi izazovi s kojima se danas susrijećemo bili manji da su ključni politički i društveni činioci u prethodnom periodu prihvatili bitne odrednice dva programska dokumenta Matice: ‘Crna Gora pred izazovima budućnosti (1999)’ i ‘Crna Gora na evropskom putu (2013)’“, rekao je Jovović. On je kazao da ta dva dokumenta sveobuhvatnim porukama imaju snagu nacionalnog programa, objektivizirajući sliku Crne Gore u mnogim oblastima, a naročito na polju kulture, identiteta, prosvjete i nauke. „Programi Matice crnogorske svjedoče o njenom temeljnom pristupu u promišljanju društvene problematike, ali i o intelektualnom kapacitetu njenih članova“, kazao je Jovović. Prema riječima Jovovića, Matica crnogorska je u periodu od 1993. godine bila sudionik i svjedok svih značajnijih društvenih zbivanja u Crnoj Gori i predstavljala supstitut pasivnim nacionalnim institucijama nauke i kulture. „Kao odraz građanske i demokratske Crne Gore koja se protivila ratovanju za tuđe nacionalne interese, Matica crnogorska je od samog početka predano učestvovala u formiranju i djelovanju Pokreta za nezavisnu i evropsku Crnu Goru, o čemu svjedoči dokumentovana monografija“, podsjetio je Jovović. Samardžić je istakao ulogu Matice crnogorske kao čuvara i tumača crnogorskog duhovnog blaga, tradicije, istorije i nasljeđa. „Počastvovan sam što sam od početka uključen u društvo Matice crnogorske. To je bilo zborno guvno ljudi kojima je imperativ ‘biti i postojati’ imao prednost nad ‘imati i profitirati’“, rekao je Samardžić. On je rekao da u vremenu globalne nestabilnosti, sukoba i tektonskih potresa u svim sferama, ulogu Matice crnogorske vidi kao čuvara i tumača duhovnog blaga, tradicije, istorije i nasljeđa, sa sviješću da „moramo braniti lik čovjeka u ljudskom biću“. Predstavljajući specijalnu publikaciju objavljenu povodom jubileja Matice crnogorske, Vesna Kilibarda se osvrnula na izdavačku produkciju u okviru koje je tokom tri decenije objavljeno sto šezdeset i šest naslova. „Kad se tome doda trinaest svezaka godišnjaka i devedeset šest brojeva časopisa Matica, jasno je da se radi o impozantnim brojkama“, kazala je Kilibarda. Kako je navela u izdavačkoj djelatnosti Matice crnogorske od početka se njegovala tematska i žanrovska raznovrsnost. „U okviru više biblioteka objavljivana su istoriografska djela, istorijski izvori i zbirke arhivskih dokumenata, književna djela i studije o crnogorskoj književnosti i crnogorskom jeziku, djela posvećena različitim vidovima materijalnog i nematerijalnog kulturnog nasljeđa“, kazala je Kilibarda. Ona je podsjetila da je znatan dio izdavačkih poduhvata Matica crnogorska ostvarila u saradnji s uglednim institucijema zemlje i regiona. (kraj) tam