Moguća bolja rješenja za sistem daljinskog grijanja u Pljevljima
Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Razvoj savremenog sistema grijanja bez uglja u Pljevljima je moguć i ekonomski je isplativ, pokazuje nova stručna studija koju je za potrebe CEE Bankwatch Network izradila nezavisna kuća Plan Energi iz Danske.
Iz nevladine organizacije (NVO) Eko-tim je saopšteno da se trenutno grijanje u Opštini Pljevlja zasniva na upotrebi drveta i uglja, oslanjajući se na individualna ložišta, nekoliko mikro mreža, te zastarjele peći sa lošim sistemima za filtriranje.
“Ovakav sistem grijanja doprinosi veoma visokom nivou zagađenja u području i šire, pri čemu se samo za 2018. godinu procijenjuje da je upravo zagađenje vazduha u Crnoj Gori uzrokovalo 680 preuranjenih smrti”, navodi se u saopštenju.
Oni su podsjetili da je crnogorska Vlada, uprkos činjenici da elektrana na ugalj u Pljevljima ostvaruje nelegalan operativni rad već gotovo godinu, najavila datum postepenog ukidanja uglja tek 2035. godine.
“Pored spomenutih kontradiktornosti, vlasti se i dalje oslanjaju na starije postojecÌe planove za obnovu elektrane na ugalj u Pljevljima i izgradnju daljinskog grijanja priključenog na ovo postrojenje”, kazali su iz Eko-tima.
Analiza koju je naručila CEE Bankvatch Netvork i koju su sproveli stručnjaci Plan Energi, nezavisne konsultantske kucÌe koja nudi savjete o energetskom planiranju, pokazuje da su uz dodatnu podršku Vlade i Opštine mogucÌa bolja rješenja za buducÌnost grijanja u Pljevljima.
“Nakon što su razmotrili nekoliko scenarija, stručnjaci su zaključili da bi optimalno rješenje uključivalo proširenje postojecÌih mikromreža i povezivanje u jedan sistem daljinskog grijanja u zoni šireg centra grada”, dodaje se u saopštenju.
Predloženi sistem uključuje zamjenu postojećih tehnologija na ugalj i razvoj toplotne proizvodnje iz obnovljivih izvora, instalacijom solarnih kolektora u kombinaciji sa sezonskim skladištenjem i toplotnih pumpi vazduh-voda.
Stari kotlovi na biomasu bi trebalo da budu zamijenjeni novim, kada je riječ o individualnim ložištima, te sprovedene mjere utopljavanja zgrada i energetske efikasnosti.
Koordinatorka daljinskog grijanja iz Bankwatch-a, Nataša KovačevicÌ, rekla je da završetak ere korišćenja uglja u Pljevljima daje lokalnoj zajednici jedinstvenu priliku da preoblikuje svoj sistem grijanja na moderan i održiv način.
“Zato vlasti ne bi trebalo da prelaze na jednostavne, ali zastarjele tehnologije, poput dodavanja više uglja, gasa ili čak biomase, vecÌ radije ulagati u rješenja koja štite od zagađenja”, smatra Kovačević.
Prema njenim riječima, analiza pokazuje da razvoj održivog sistema grijanja u Pljevljima treba da uključi raznovrsne obnovljive izvore energije i tehnologije, poput solarne toplotne energije na krovovima i otvorenom prostoru, sezonska skladišta, toplotne pumpe vazduh-voda i druge potencijalne izvore, na primjer otpadne toplote, geotermalne energije i slično.
“Ova rješenja su za Pljevlja mnogo poželjnija od oslanjanja na veliki udio biomase, čija eksploatacija doprinosi zagađenju vazduha, devastaciji primarnih šuma i biodiverziteta, uključujući dodatno rizik od umanjenja kapaciteta za skladištenja ugljenika i povećanje emisija ugljen-dioksida”, saopštila je Kovačević.
Projektna menadžerka u Eko-timu, Diana Milev ÄŒavor, kazala je da je već sada jasno da korišćenje uglja nema budućnost i da sistem grijanja, koji koristi ugalj, ne može biti održiv i dugoročan, posebno imajući u vidu trenutnu situaciju sa Termoelektranom Pljevlja i planom da se sektor energetike dekarbonizuje do 2035. godine, a vjerovatno i mnogo ranije.
“Pljevljima je potreban održiv i moderan sistem grijanja koji će doprinjeti riješenju godinama nagomilanih ekoloških, zdravstvenih i drugih problema”, zaključila je Milev ÄŒavor.
(kraj) jlb/nar
