Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Crna Gora bi se, prema ekonomskim slobodama, ove godine našla na 65. mjestu liste kanadskog Frejzer instituta /Fraser Institute/, što je u odnosu na prošlu bolje za èak 21 poziciju, podaci su podgorièkog Centra za preduzetništvo i ekonomski razvoj. »Centar je izraèunao da je ukupni rejting ekonomskih sloboda u Crnoj Gori 6,4, što bi je stavilo na isto mjesto s Namibijom, Tanzanijom i Ugandom”, navodi se u danas objavljenom izvještaju Frejzer instituta koji obuhvata 130 zemalja. Institut je upozorio da, zbog korišæenja razlièitih izvora, treba pažljivo porediti Crnu Goru s ostalim zemljama sa njegove listu indeksa ekonomskih sloboda. Frejzerovi izvještaji o indeksu ekonomskih sloboda zasnivaju se prvenstveno na podacima koje objave meðunarodni izvori, a neke zemlje nije moguæe rangirati, jer oni za njih nedostaju. Takav sluèaj, podsjeæaju iz Frejzer instituta, je Crna Gora, koja je od 2004. godine bila dio Državne zajednice sa Srbijom i nije posmatrana kao posebna jedinica standardnih izvora. U Institutu se nadaju da æe Crna Gora, pošto je u maju postala nezavisna, njegovom formalnom rang listom biti obuhvaæena u bliskoj buduænosti. Koristeæi metodologiju koja se upotrebljava za izraèunavanje indeksa ekonomskih sloboda, Centar za preduzetništvo i ekonomski razvoj je ocijenio da je Crna Gora popravila svoju poziciju u èetiri od ukupno pet posmatranih kategorija. »Tako je u oblasti velièine državnog aparata u odnosu na prošlogodišnjih 5,82 ove godina Crna Gora dobila ocjenu šest, zakona i zaštite prava svojine sa 3,38 na 4,6, meðunarodne razmjene sa 6,64 na 6,9, a regulacije sa 4,82 na 5,6«, saopšteno je iz Centra. Maksimalna vrijednost Frejzerovog indeksa ekonomskih sloboda, koji je za Crnu Goru prošle godine, takoðe na osnovu ocjene Centra, iznosio šest, je deset i situacija je bolja što je brojka veæa. Na Frejzerovoj ovogodišnjoj listi Makedonija je na 102. mjestu, Rumunija 95., Albanija 83., Hrvatska 74., a Bugarska 68. Hong Kong je i dalje zemlja sa najveæim ekonomskim slobodama u svijetu, zahvaljujuæi ocjeni 8,7, a iza njega su se plasirali Singapur, Novi Zeland, Švajcarska, Sjedinjene Amerièke Države, Velika Britanija, Irska, Kanada, Island i Luksemburg. Njemaèka je 17., Japan 19., Francuska 24, Italija 45, Meksiko 60., Indija 53., Kina 95., Brazil 88., a Rusija 102., dok veæinu najniže rangiranih zemalja èine bivše komunistièke ili države iz Afrike i Latinske Amerike. “Glavno istraživanje izdanja Ekonomske slobode za ovu godinu ukazuje da one imaju snažniji pozitivan uticaj na ekonomije pojedinih zemalja nego strana pomoæ”, rekao je izvršni direktor Frejzer instituta, Majkl Voker /Michael Walker/. Istraživanje profesora njujorškog Univerziteta Vilijema Isterlija /William Easterly/ pokazuje da strana pomoæ nema pozitivan uticaj na ekonomski rast u najsiromašnijim zemljama, dok ekonomske slobode imaju snažan i pozitivan uticaj na prosperitet uopšte i pomažu u prevazilaženju siromaštva. Izvještaji Frejzer instituta pokazuju da nivo ekonomskih sloboda u svijetu raste u posljednjih 20 godina. Izmeðu ostalog, stopa nezaposlenosti u zemljama na vrhu Frejzerove liste iznosi 5,9 odsto, a državama sa dna 12,7. Indeks ekonomskih sloboda u svijetu mjeri koliko ih podržavaju politika i institucije. Osnove ekonomskih sloboda èine lièni izbor, dobrovoljna razmjena, sloboda konkurencije i sigurnost privatnog vlasništva. Frejzer institut iz Vankuvera jedan je od najstarijih i najuglednijih u svijetu, a ekonomske slobode ocjenjuje duže od 20 godina. Centar za preduzetništvo i ekonomski razvoj iz Podgorice dio je mreže Frejzer instituta koju èini više od 100 organizacija. (kraj) anf/nus