Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Stranci æe u centralnu i istoènu Evropu 2005. godine investirati oko 35 milijardi USD, a zemljama regiona je neophodna strategija pripreme projekata koji æe biti finansirani ovim novcem, ocijenjeno je danas na seminaru o promociji stranih investicija. Konsultant Svjetske banke Dejvid Braun /David Brown/ smatra da strane investicije nijesu samo protok novca kroz zemlju, veæ investiranje u drugu državu, koje je u prosjeku vrijedno oko deset odsto svojine. “Stranim investicijama se obezbjeðuje kapital za restrukturiranje, kreiranje novih radnih mjesta, obezbjeðivanje pristupa mreži i tržištu, predstavljanje nove prakse i vještina upravljanja, poveæanje produktivnosti i savremenih tehnika proizvodnje”, objasnio je Braun na seminaru u Euro Info korespondentnom centru. On je dodao da su njihovi nedostaci manja posveæenost domaæem tržištu, strano vlasništvo u kljuènim sektorima, nepoštedna konkurencija, trošak koji izazivaju inicijative i pripadnost investitoru. “Strane investicije demonoplizuju tržište, stimulišu konkurentsko ponašanje, ubrzavaju restrukturiranje ranijih državnih kompanija, podstièu izvozne preformanse i forsiraju domaæa preduzeæa na unaprijeðenje kvaliteta”, tvrdi Braun. U Maðarskoj i Èeškoj, podsjetio je on, strane investicije su produkovale tri èetvrtine trenutog izvoza. “Prošle godine je u centralnu i istoènu Evropu uloženo 27 milijardi USD, 12 odsto manje nego 2000. godine, u oko dvije hiljade investicionih projekata. Najveæi izvori stranih investicija su Sjedinjene Amerièke Države, sa 37 odsto ukupnog iznosa, Njemaèka sa 11 i Velika Britanija i Francuska sa po pet odsto”, rekao je Braun. Strani investitori najèešæe ulažu u softversku industriju, elektronske i poslovne usluge, a ciljevi ulaganja su poboljšanje proizvoda, sticanje novih potrošaèa, poveæanje konkurentnosti, podjela tržišta i profitabilnost. Ocijenjeno je da su vlada i lokalna samouprava zemalja koje konkurišu za strane investicije odgovorne za obezbjeðivanje biznis i investicione klime koja odgovara uveæanju kompanije, ekonomskom rastu i poboljšanju životnog standarda. “Investiciona promocija je dinamièki proces definisanja tipova investitora na koje se treba fokusirati, kao i kakve promocione aktivnosti preduzeti”, smatra Braun. On je ocijenio da prilikom kreiranja strategije promocije investicija najprije treba identifikovati sektore i podsektore interesantne potencijalnim stranim investitorima, kao i šta Crna Gora može da im ponudi. “Drugi korak je identifikacija prednosti i slabosti Crne Gore i njene konkurencije za strane investicije”, smatra Braun. On je rekao da ovi koraci podrazumijevaju pravljenje kratke liste ciljnih sektora investitora, kroz razmatranje njihovih podudarnosti sa atributima Crne Gore, konkurentnosti zemlje, prilagodljivosti strategije promocije investicija i njenih ciljeva ulagaèima. Strategija podrazumijeva i definisanje industrijskih sektora koji su najzastupljeniji u centralnoj i istoènoj Evropi, listu želja koje realno mogu biti ostvarene i identifikaciju kompanija u koje bi u ciljnom regionu imale prodaju i strane investicije vrijedne više od 15 miliona USD. (kraj) anf/dmc