Podgorica, (MINA) – Cijene studiranja na crnogorskim fakultetima kreæu se od 500 i hiljadu EUR godišnje za samofinansirajuæe studente na državnom Univerzitetu, do dvije hiljade i 500 EUR na privatnim fakultetima. Godišnja školarina na Pravnom i Fakultetu politièkih nauka (FPN) za samofinansirajuæe studente iznosi 500 EUR godišnje. Smjer evropskih integracija na FPN-u upisuje iskljuèivo samofinansirajuæe studente po cijeni od hiljadu EUR. Ekonomski fakultet još nije utvrdio cijenu studija, a menadžment koji je samostalni program u sklopu ekonomije godišnje iznosi hiljadu EUR. Kako je saopšteno iz studentskih službi ovih fakulteta, studenti imaju moguænost uplate u dvije rate, a prva se uplaæuje prilikom upisa i za nju je neophodno donijeti potvrdu. Oni koji žele da studiraju arhitekturu, a nijesu uspjeli da se upišu kao redovni studenti koji se finansiraju iz budžeta, za godinu na tom fakultetu moraju izdvojiti hiljadu EUR. Na Filozofskom fakultetu u Nikšiæu, samofinansirajuæi studenti na Odsjeku za sportske novinare i trenere, kao i oni na psihologiji, plaæaju kao i prošle godine kada su otvoreni ti studijski programi - po hiljadu EUR godišnje. Svi ostali smjerovi na nikšiækom fakultetu namijenjeni studentima koji se ne finansiraju iz budžeta su 500 EUR godišnje. Umjetnièka akademija na Cetinju od samofinansirajuæih studenata godišnje dobija po hiljadu EUR. Studenti istog statusa na Elektrotehnièkom fakutetu na smjerovima elektronika i energetika plaæaju 500, odnosno hiljadu EUR za studije primijenjenog raèunarstva. Na kotorskom Fakultetu za turizam i hotelijerstvo, studijski program turizam košta 500 EUR godišnje za studente koji nijesu na budžetu, dok je na studijskom programu hotelijerstvo, koji ima samo vanbudžetske studente, godišnja školarina hiljadu EUR. Kako je agenciji MINA saopšteno, samostalni studijski programi na Univerzitetu koštaju po hiljadu EUR, a oni koji su u sklopu te ustanove po 500 EUR godišnje. Meðutim, mnogi fakulteti za samofinansirajuæe studente imaju godišnju školarinu od hiljadu EUR, iako su pod okriljem državnog Univerziteta. Razlog poveæanog plaæanja može se sagledati kroz primjer Pravnog fakulteta, gdje su studenti, ako se ne upišu ni kao samofinansirajuæi, do sada plaæali po hiljadu EUR godišnje, jer se „za njih posebno organizovala nastava, što dodatno košta“. Razlog za visoku cijenu na akademijama takoðe se pravda „skupom nastavom“. Studenti prve generacije privatnog Univerziteta „Univerzites“ plaæaæe po hiljadu i 300 EUR godišnju školarinu, a na Fakultetu za evropske studije po hiljadu i 900 EUR. Najskuplje školovanje platiæe oni koji se opredijele za fakultet vizuelnih umjetnosti na Univerzitetu Mediteran – dvije i po hiljade EUR godišnje. Za ostale fakultete na tom Univerzitetu treba izdvojiti po hiljadu i po EUR za fakultete turizam i hotelijerstvo, pravo, strane jezike i poslovne studije, i dvije hiljade EUR godišnje za informacione tehnologije. Iz tog fakulteta istièu da studenti za gotovinsko plaæanje dobijaju popust od deset odsto, a ukoliko uzmu kredit preko Atlas Mont banke, imaju moguænost otplate na deset rata, sa popustom od pet odsto. Grejs period je tri godine, koliko traju osnovne studije. Obrazovni sistem Crne Gore je u posljednje vrijeme dobio veliki broj privatnih fakulteta. Državni se takoðe trude da upišu što veæi broj studenata - kad nema mjesta po nešto višim cijenama i uglavnom pred sami poèetak nove studijske godine. Na crnogorskom Univerzitetu trenutno se školuje nešto manje od 16 hiljada 240 studenata, a na privatnim fakultetima je do sada bilo oko hiljadu i 800 studenata. Prosjeèna plata u Crnoj Gori, prema najnovijim zvaniènim podacima je 329 EUR. (kraj) mnm/tmi