Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Pojedine crnogorske opštine imaju primjedbe na sadašnji sistem preraspodjele prihoda koje dijele sa centralnom vlašæu i traže da se preispita Zakon o finansiranju lokalnih samouprava, koji se primjenjuje gotovo dvije godine. Prema Zakonu, lokalne uprave koje od poreza na dodatu vrijednost, dohodak graðana i dobit prihoduju više od crnogorskog prosjeka, imaju pravo na finansiranje iz egalizacionog fonda koji im pomaže da ujednaèe fiskalnu snagu sa bogatijim sredinama. O smjeru u kojem æe se mijenjati Zakon danas su u Podgorici raspravljali predstavnici Vlade, lokalni i meðunarodni eksperti i partneri, uz ocjenu da je razvoj objektivne formule finansijske solidiranosti opština u Crnoj Gori od kljuène važnosti za omoguæavanje pripreme realnih prognoza i planova njihovih budžeta. Uèesnicima radionice o finansijskim ekvilizacionim sistemima, koja je dio zajednièkog projekta Evropske agencije za rekonstrukciju (EAR) i Savjeta Evrope za jaèanje lokalne samouprave u Crnoj Gori, predstavljeni su postojeæi evropski modeli u ovoj oblasti. Oni polaze od toga da sve opštine nameæu poreze po istim stopama i jednako su efikasne u njihovoj naplati, kako uspješnije ne bi bile kažnjene, a manje uspješne nagraðene. Šef operativnog centra EAR-a u Crnoj Gori Rajner Frojnd /Reiner Freund/ podsjetio je da u Evropskoj uniji decentralizaciju smatraju alatom za jaèanje demokratije i približavanje Evrope graðanima. »Cijeli proces EU integacija vodi ubrzavanju trendova decentralizacije i prenošenju moæi sa nacionalnog nivoa na lokalne samopurave, s ciljem da se poprave standardi života graðana i omoguæe bolje usluge«, kazao je on. Crna Gora, prema njegovim rijeèima, treba da promoviše dobru upravu na svim nivoima i poveæa stepen decentralizacije. Zajednièki projekat EAR-a i Savjeta Evrope poèeo je da se primjenjuje prošle godine, traje 18 mjeseci i košta 800 hiljada EUR. Cilj projekta je da obezbijedi da crnogorska regulativa slijedi evropske standarde i principe i u lokalnim samoupravama stvori kapacitet da ga sprovedu. »Krajnji rezultat našeg zajednièkog napora treba da bude postepeno nestajanje nepodudarnosti koje sada postoje izmeðu odgovornosti i finsnsijskih i ljudskih resursa lokalnih samouprava«, pojasnio je Frojnd. U EU, ciljevi lokalne samouprave su da odluèivanje približi graðanima, ima odgovorne zvaniènike, efikasne usluge, veæi lokalni poreski potencijal i bolje opšte socijalno stanje. Polazni principi decentralizacije su da svakom nivou vlasti treba obezbijediti prihode u skladu sa nadležnostima i standardnim fiskalnim potrebama, uz praviènu raspodjelu meðu svim jedinicima. Fiskalna autonomija opština podrazumijeva i pravo na zaduživanje na nacionalnom tržištu kapitala za finansiranje kapitalnih investicija. Preporuèuje se da se bespovratni zajmovi opštinama odobravaju na osnovu jasnih i stabilnih zakonskih kriterijuma, a ne diskrecionih odluka, izbjegne zavisnost od grantova i ne dozvoli lokalnim samoupravama da utièu na njihov iznos. (kraj) anf