Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Crna Gora ima ogroman potencijal za veće korišćenje obnovljivih izvora energije, što bi moglo eliminisati potrebu za uvozom električne energije i pozitivno bi uticalo na njenu ekonomiju, ocijenjeno je iz Instituta za preduzetništvo i ekonomski razvoj (IPER). „Postoji ogroman potencijal za povećanje korišćenja obnovljivih izvora energije i sprovođenje mjera za očuvanje energije u sektoru domaćinstava“, kazali su predstavnici IPER-a. Oni su podsjetili da su primarni izvori energije u Crnoj Gori mrki ugalj i lignit, ali da postoji značajan potencijal obnovljive energije u hidroelektranama, biomasi, suncu i vjetru. „Većinu električne energije generišu termoelektrane na ugalj i hidroelektrane, sa nešto više od deset odsto ukupne potrošnje struje koja se uvozi. Očekuje se da će nedavno izgrađena vjetroelektrana na Krnovu zadovoljiti oko pet odsto ukupne potražnje za električnom energijom, ali vrlo je malo struje proizvedeno iz drugih obnovljivih izvora“, rekli su predstavnici IPER-a. Oni su dodali da se skoro 50 odsto ukupne potrošnje električne energije u Crnoj Gori odnosi na sektor domaćinstva. Skoro sva drvna goriva od biomase troše se, prema njihovim riječima, u domaćinstvima, iako je evidentirana vrlo mala upotreba peći koje kao gorivo koriste drvene brikete i pelet. Iz IPER-a su podsjetili da je Crna Gora zemlja kandidat za pristupanje EU i da se, kao ugovorna strana Ugovora o energetskoj zajednici, nalazi u procesu implementacije evropskih zakona o energetici. EU obezbijeđuje sredstva iz budžeta Instrumenta za pretpristupnu pomoć (IPA) za pružanje konsultantskih usluga, kako bi pomogla Ministarstvu ekonomije i Regulatornoj agenciji za energetiku (RAE) da pripreme neophodan pravni okvir koji se odnosi na energetske zakone i podstiče investiranje i razvoj u obnovljive izvore izvori energije, posebno u sektoru domaćinstava. Iz IPER-a su naveli da je projekat EU pod nazivom Optimalna upotreba energije i prirodnih resursa u Crnoj Gori počeo u maju 2016. godine, a da će njegovi rezultati biti predstavljeni na završnoj konferenciji, koja će u ponedjeljak biti održana u Podgorici. „Aktivnosti su uključivale analizu postojećeg zakonskog i regulatornog okvira za sektor električne energije i gasa u Crnoj Gori zajedno sa izradom serije podzakonskih akata i pravilnika. Opštinama je pružena pomoć u izradi slokalnih energetskih planova“, kazali su predstavnici IPER-a. Oni su saopštili da je posebna pažnja bila posvećena održivim finansijskim i podsticajnim mehanizmima koji bi mogli podržati ulaganja u obnovljive izvore energije i energetsku efikasnost, pogotovo na nivou domaćinstava. U IPER-u smatraju da je javnost slabo informisana o postojanju značajnih grantova, preferencijalnih bankarskih kredita i besplatnih konsultantskih savjeta koji su dostupni zainteresovanim za instaliranje energetskih projekata u domaćinstvima. „Te mogućnosti vrijedi istražiti kao potencijal za smanjenje troškova stanovanja zajedno sa poboljšanjem nivoa komfora i vrijednosti imovine. Zašto ne uzeti u obzir poboljšanu izolaciju, nove prozore, moderne peći, toplotne pumpe, klimatizaciju, osvjetljenje, solarne panele ili solarno grijanje vode? Ne košta ništa da dobijete stručne savjete i procjene troškova“, kazali su predstavnici IPER-a. Oni su dodali da je moguće pretpostaviti da će potreba za uvezenom električnom energijom u Crnoj Gori biti eliminisana, ako bi se sektor domaćinstava razvio kroz povećanu primjenu obnovljivih izvora energije. „To bi imalo značajan pozitivan uticaj na ekonomiju same zemlje“, zaključuje se u saopštenju. (kraj) nar/jlb