Podgorica, (MINA) – Istraživanja nafte i gasa u crnogorskom podmorju biće sprovedena u skladu sa propisima, a potencijalni rizici na životnu sredinu svedeni na minimum, ocijenila je direktorica Kancelarije Regionalnog centra za životnu sredinu za Centralnu i Istočnu Evropu (REC), Srna Sudar. Istraživanja u podmorju počela su sredinom novembra prošle godine, a brod Polar Empress, kompanije Shearwater završio je 18. decembra snimanje površine blokova u crnogorskom podmorju. U pojedinim nevladinim organizacijama (NVO) i političkim partijama smatraju da ta istraživanja mogu negativno da utiču na životnu sredinu. Sudar je agenciji MINA kazala da nadležne institucije moraju da poštuju sve propise i međunarodne konvencije povezane sa tom aktivnošću. Kako je dodala, nadležne institucije su se obavezale potpisivanjem ili pristupanjem međunarodnim konvencijama, procesom pristupanja Evropskoj uniji (EU), značajom i odgovornošću otvaranja Poglavlja 27 – Zaštita životne sredine i klimatske promjene. »Pretpostavjam da će se sva istraživanja sprovesti u skladu sa međunarodnim konvencijama koje tretiraju zaštitu podvodne faune Mediterana i sa propisima Crne Gore, i da će potencijalni rizici biti svedeni na minimum«, rekla je Sudar. Ona je podsjetila da je Vlada ustanovila i odobrila Program “Istraživanje i proizvodnja nafte i gasa u podmorju Crne Gore”, koji je u skladu sa zakonskim obavezama prošao izradu strateške procjene uticaja na životnu sredinu – SEA. Sudar je objasnila da se SEA radi za planove, programe i strateška dokumenta, dok se procjena uticaja na životnu sredinu - EIA radi za projekte, odnosno konkretne aktivnosti i intervencije u životnoj sredini. Kako je navela, cilj procjene je prepoznavanje mogućih negativnih uticaja po životnu sredinu, a samim tim i na kvalitet života ljudi, kao i da se prema tome predlože aktivnosti i mjere koje će te uticaje smanjiti ili ukloniti. »Kako bi se sagledali izazovi takvog programa, obaveze, kapaciteti i mogućnosti nadležnih institucija, REC je, u saradnji sa Ministarstvom održivog razvoja i turizma i Agencijom za zaštitu prirode i životne sredine, organizovala radionicu Poboljšanje sprovođenja i primjene procedura Strateške procjene uticaja na životnu sredinu i Procjene uticaja na životnu sredinu za program Istraživanje i proizvodnja nafte i gasa u podmorju Crne Gore, u novembru 2016. godine, koristeći iskustva Hrvatske”, kazala je Sudar. Kako je rekla, cilj radionica je bio da se svi akteri uključeni i povezani sa programom istraživanja bliže upoznaju sa zakonodavnim okvirom, procedurama, rizicima i različitim načinima učešća javnosti. “Raspravljalo se o specifičnostima i odgovornosti u sprovođenju programa istraživanja i proizvodnje nafte i gasa u podmorju Crne Gore”, dodala je Sudar. Ona je kazala da je istraživanje koje se sprovodi u Jadranskom moru uobičajena aktivnost u potrazi za ugljovodonicima, bazirana na seizmičkim istraživanjima, koja nose sa sobom određeni rizik, prije svega po morsku faunu. »Svakako, jasni su uticaji i na ribarstvo, koji su prije svega socijalnog i ekonomskog karaktera, ali su dominantni uticaji na faunu. Zbog toga je naglašen važan segment – izrada SEA i EIA, koje treba da prepoznaju uticaje i daju adekvatne mjere ublažavanja ili otklanjanja negativnih uticaja«, zaključila je Sudar. Tekst je napisan uz finansijsku podršku Evropske unije kroz realizaciju projekta “Dealing with ethics and fake news” pod oznakom IPA2018/397-252. Sadržaj je isključiva odgovornost Agencije MINA i ne mora nužno odražavati stavove EU. Tekst se može preuzimati uz obavezno navođenje izvora. (kraj) nim