Beograd, (MINA-BUSINESS) – Srbija bi mogla uštedjeti više stotina miliona USD ako, kako je najavljeno, iz zamjene starih dugova za nove obveznice izuzme lica iz Srbije koja su uprkos zabrani, uz veliki diskont otkupljivala potraživanja Londonskog kluba, piše novosadski Dnevnik. Prema dostupnim podacima, povezana lica drže izmeðu 400 i 600 miliona USD srpskih dugova Londonskom klubu povjerilaca. Potpredsjednik Vlade Srbije Miroljub Labus je nakon pregovora sa Londonskim klubom rekao da povezana lica iz Srbije, koja su svojevremeno koristila državni novac za kupovinu jugoslovensko-srpskih dugova na sekundarnom finansijskom tržištu, neæe dobiti ništa. To je potvrdio i guverner Narodne banke Srbije (NBS) Radovan Jelašiæ. Taèan iznos duga koji su povezana lica otkupila biæe poznat kada sadašnja dugovanja prema stranim komercijalnim bankama iz Londonskog kluba budu zamenjena novim euro-obveznicama, koje bi Srbija trebalo da emituje u oktobru. Do tada, NBS æe pokušati da iz konverzije eliminiše sva povezana lica i tako teret dugova dodatno smanji. Jelašiæ je potvrdio da se za otkup srpskih dugova prema Londonskom klubu na sekundarnom finansijskom tržištu koristio državni novac i da je dio tih transakcija raðen preko Narodne banke bivše SFRJ. Prema njegovim rijeèima, NBS raspolaže podacima da su strane komercijalne banke prodale oko 800 miliona USD jugoslovenskog duga. U oktobru æe nakon otpisa 61,9 odsto obaveza, dugovi Londonskom klubu od 2,656 milijardi USD biti zamijenjeni novim euro-obveznicama vrijendim 1,075 milijardi. Vlasnicima euro-obveznica Srbija æe prvih nekoliko godina svakih šest mjeseci plaæati oko 40 miliona USD. U prvih pet godina, dok traje grejs period, vlasnici obveznica moæi æe da raèunaju na kamatni prinos po stopi od 3,75 odsto, a narednih 15 godina kamata æe biti 6,75 odsto godišnje. Od kako je Srbija u maju 1992. prestala da servisira spoljne dugove, cijena njenog duga varirala je izmeðu istorijskog minimuma od samo deset centi za dolar, do rekordnih 69 centi. Uprkos velikoj neizvjesnosti naplate, pojedinci su procijenili da vrijedi rizikovati i zato su u meðuvremenu “hedž” fondovi otkupili znaèajan dio srpskih dugova od prvih povjerilaca. Njima su se pridružili i pojedinci iz Srbije, od kojih su neki dugove kupovali u svoje ime i za svoj raèun, dok su drugi to radili za državu, odnosno tadašnju Narodnu banku Jugoslavije. To su, prema rijeèima Jelašiæa, radile i neke druge institucije i pojedinci. NBS æe pokušati da prije oktobra sazna indentitet lica koja su državnim novcem otkupljivala dugove za 20 odsto vrijednosti i kompletira njihov spisak, kako je najavljeno, u komunikaciji i sa Evropskom unijom i Haškim Tribunalom. Prema tvrdnjama nekih zvaniènika iz Beograda, povezanih lica ima i u Crnoj Gori. Potpredsjednik crnogorske Vlade i bivši ministar finansija Miroslav Ivaniševiæ svojevremeno je rekao da je takvih lica, ako ih uopšte ima, veoma malo i da drže zanemarljiva potraživanja. Èak i da nije tako, biæe sigurno iskljuèeni iz potraživanja za nove obveznice Srbije. Služba BK grupe, èija je firma Jusiko /Jusico/ otkupila od austrijske firme Kups Handelsges /Coopes Handelsges/ iz Beèa, dio duga SFRJ od 29,5 miliona USD, saopštila je da je taj posao bio zakonit. U saopštenju povodom izjave Jelašiæa o uèešæu predsjednika BK Grupe Bogoljuba Kariæa u otkupu dugova SFRJ, navodi se da je kompanija dugove otkupila nakon što su državne institucije pozvale domaæe banke i firme da to uèine, kako bi se smanjio pritisak povjerilaca. Firma Jusiko je, kako se navodi, u transakciji pretrpjela gubitak, jer je cijena duga u trenutku otkupa bila oko 30 odsto, da bi nakon toga pala na 19, dok se uèešæe Astra, tada Kariæ banke, ne može vezivati za korišæenje novca iz primarne emisije, koji je korišæen za davanje reeskontnih namjenskih kredita firmama. Prema ranijim nezvaniènim informacijama, za raèun države jugoslovenske-srpske dugove na sekundarnom tržištu intenzivno je kupovala filijala Beogradske banke na Kipru, na èijem je èelu bila Borka Vuèiæ. Tadašnja vlast je raèunala da æe dugove, kupljene po 15 do 25 centi za dolar, uspjeti da skuplje naplati od bivših jugoslovenskih republika, kada one zakljuèe sporazum sa Londonskim klubom. Ispostavilo se da su Slovenija, Hrvatska, Makedonija i Bosna i Hercegovina uspjele da se sa povjeriocima nagode da se iz naplate potraživanja izkljuèe sva povezana lica sa prostora bivše SFRJ, pa samim tim i iz Srbije. To znaèi da je novac iskorišæen za kupovinu jugoslovenskih dugova, praktièno proæerdan. (kraj) dmc