Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Državna revizorska institucija (DRI) dala je, na osnovu finansijske i revizije usklaðenosti, pozitivno i uslovno mišljenje na Predlog završnog raèuna budžeta za prošlu godinu. DRI je pozitivno mišljenje dala na osnovu finansijske revizije, uz skretanje pažnje na usmjeravanja Radio-televiziji Crne Gore i evidenciju stanja i prometa finansijske imovine, kao i izdatake po osnovu bankarskih usluga i emisije i otplate hartija od vrijednosti. U Izvještaju o završnom raèunu budžeta navedeno je da se skreæe pažnja na iznos od oko 7,2 miliona EUR koji je usmjeren Radio-televiziji Crne Gore direktnom uplatom sa Centralnog raèuna državnog trezora, tako da je izostala evidencija ovog iznosa na strani primitaka i izdataka u Predlogu zakona o završnom raèunu budžeta za ovu godinu. Preporuèuje se da Vlada i Ministarstvo finansija razmotre moguænost planiranja sredstava Radio-televizije Crne Gore kroz godišnji zakon o budžetu kao transfer institucijama, pojedinicima, nevladinom i javnom sektoru, realizuje ih preko Glavne knjige državnog trezora i izvještava o toj potrošnji u okviru Zakona o završnom raèunu budžeta. »Ministarstvo finansija nije kroz sistem Glavne knjige obezbijedilo potpunu evidenciju stanja i prometa finansijske imovine i zato posebno ukazujemo na neophodnost evidencije stanja i prometa novèanih transakcija koje se obavljaju preko raèuna koji su u sistemu konsolidovanog raèuna državnog trezora, u skladu sa Pravilnikom o jedinstvenoj klasifikaciji raèuna za državni, opštinske i budžete vanbudžetskih fondova«, kazali su državni revizori. U Glavnoj knjizi državnog trezora evidentirani prilivi po osnovu pozajmica i kredita iz domaæih izvora iznose 115 miliona EUR i emisije državnih zapisa 29,85 miliona EUR. Iz DRI su naveli da iznos od 159,86 miliona EUR, koja se odnose na priliv i otplatu državnih zapisa nije evidentiran u Glavnoj knjizi državnog trezora, kao ni troškovi bankarskih usluga za transakcije finansiranja po osnovu zaduženja u inostranstvu od 996,47 hiljada EUR. Revizijom usklaðenosti Predloga zakona o završnom raèunu budžeta za prošlu godinu utvrðeno je da potrošaèke jedinice nijesu u svim materijalno znaèajnim aspektima uskladile poslovne aktivnosti sa zakonskim i drugim propisima koji regulišu budžetsko poslovanje u Crnoj Gori, zbog èega je Kolegijum DRI dao uslovno mišljenje. U izvještaju se navodi da su ukupni izvori finansiranja konfirmisani prilivom na devizne raèune kod poslovnih banaka i raèunu likvidnosti, namijenjenom za priliv novca od emisije hartija od vrijednosti, u iznosu od 333,87 miliona EUR i otplatom glavnice duga od 158,59 miliona EUR. Neto zaduženje po osnovu kredita i emitovanih hartija od vrijednosti iznosi 175,53 miliona EUR. „Zaduženje nije jasno definisano, odnosno nije naglašeno da li se radi o neto zaduženju ili bruto iznosu iz kojeg se izvodi neto nakon otplate glavnice duga. Nephodno je da Vlada i Ministarstvo finansija, kroz godišnje zakone o budžetu, jasnije definišu granicu zaduženja države kroz naznaku bruto ili neto“, sugerisali su iz DRI. Oni su revizijom utvrdili da je u prošloj godini budžetska potrošnja prekoraèena za 261,16 miliona EUR, od èega 238,6 miliona predstavljaju dozvoljena prekoraèenja po osnovu isplate kamata, otplate glavnice duga i izdataka iskazanih za neizmirene obaveze po osnovu isplate sudskih rješenja, izdatke finansirane iz donacija i one nastale kroz realizaciju meðunarodnih ugovora. Nedozvoljena prekoraèenja, kako je utvrðeno, iznose 22,55 miliona EUR i odnose se na kupovinu hartija od vrijednosti i isplatu izdataka sa grupe raèuna neizmirenih obaveza po osnovu sudskih rješenja koji su iznad dozvoljenih. Preporuèuje se dalje jaèanje fiskalne discipline i dosljedno poštovanje Zakona o budžetu i fiskalnoj odgovornosti, kojim se precizira da su potrošaèke jedinice dužne da sredstva koriste u granicama utvrðenim Zakonom. Kolegijum DRI je utvrdio da konsolidovani podaci potrošaèkih jedinica pokazuju da su prihodi od sopstvene djelatnosti zasnovani na zakonu i korišæeni za finansiranje izdataka potrošaèke jedinice koja je ostvarila prihode. Kolegijum DRI je, meðutim, ukazao na èinjenicu da su ta sredstva korišæena do iznosa koji su ostvareni, a ne u skladu sa budžetskim ogranièenjima utvrðenim godišnjim planom budžeta. Revizori su upozorili da knjigovodstvena evidencija Poreske uprave (PU) ne obezbjeðuje evidenciju koja æe biti usaglašena u pogledu iskazanih stanja na raèunima novèanih sredstava, raèunima obveznika javnih prihoda i raèunima javnih prihoda, s Pravilnikom o poreskom knjigovodstvu. „PU nije obezbijedila primjenu odredbi Naredbe o naèinu uplate javnih prihoda, kojim je utvrðena obaveza da se nakon identifikacije uplata obavlja prenos sa obraèunskog raèuna na centralni državnog trezora, najmanje jedanput dnevno, uz obavezu da stanje na obraèunskim raèunima na kraju dana bude nula“, konstatovali su državni revizori. DRI je revizijom izdataka, evidentiranih na grupi raèuna Otplata obaveza iz prethodnog perioda, utvrdila da oni nijesu plaæeni u skladu s Pravilnikom o jedinstvenoj klasifikaciji raèuna za budžet države, državnih fondova i opština i da plaæeni izdaci ne predstavljaju neizmirene obaveze, veæ vanredne izdatke koji nijesu planirani godišnjim zakonom o budžetu. Kolegijum DRI je utvrdio da je Fond penzijskog i invalidskog osiguranja (PIO) prikazao namjenske prihode od 243,52 miliona EUR i opšte prihode od 144,03 miliona EUR. Fond PIO je evidentirao namjenske prihode prema podacima sa uplatnih raèuna i podacima takozvane izjave primaoca. „U Predlogu zakona o završnom raèunu budžeta za prošlu godinu se navodi da namjenski prihodi iznose 316,09 miliona EUR, a opšti 71,46 miliona, što nije u skladu sa prikazanim podacima Fonda PIO“, navodi se u izvještaju DRI. Zakonom o PIO propisano je da rashode Fonda PIO èine i troškovi po osnovu doprinosa za zdravstveno osiguranje korisnika penzije. „Zakonom o budžetu za prošlu godinu nije planiran izdatak na grupi raèuna Doprinosi za zdravstvenu zaštitu penzionera. Državni trezor i Fond PIO treba da usaglase podatke o visini namjenskih i opštih prihoda“, kazali su državni revizori i sugerisali da bi izdatke po osnovu doprinosa za zdravstvenu zaštitu korisnika penzije trebalo planirati godišnjim zakonom o budžetu. Iz DRI su podsjetili da je zakljuècima Vlade i rješenjima Ministarstva finansija obavljeno preusmjeravanje sredstava tako što su planirana poveæana 12,44 miliona EUR i umanjena za 5,56 miliona. „Smanjenjem sredstava rezervi prekoraèio se dozvoljeni limit do deset odsto ukupno planiranih izdataka èiji se iznos smanjuje, što nije u skladu sa Zakonom o budžetu“, konstatovali su državni revizori. Revizijom kapitalnog budžeta Direkcije za saobraæaj utvrðeno je da su sa pozicije kapitalnih izdataka plaæeni izdaci od 1,79 miliona EUR, a sa tekuæih u iznosu od 48,55 hiljada EUR koji nijesu planirani Zakonom o budžetu. Revizijom kapitalnog budžeta Direkcije za javne radove takoðe je utvrðeno da su sa pozicije kapitalnih izdataka plaæeni izdaci od 5,91 milion EUR koji nijesu planirani. „Izdatak od 33,88 hiljada EUR trebalo je platiti sa pozicije izdataka za opremu, a ne sa pozicije izdaci za graðevinske objekte“, naveli su revizori. Oni su preporuèili izvršavanje kapitalnog budžeta u skladu sa Zakonom o budžetu, kojim je utvrðeno da se nijedan izdatak sa konsolidovanog raèuna državnog trezora ne smije isplatiti ako nije odobren zakonom. Revizijom sistema javnih nabavki konstatovani su nedostaci koji se ponavljaju iz godine u godinu i odnose se na neadekvatno planiranje nabavki, nesprovoðenje procedura u skladu sa zakonskom regulativom i neprecizno sastavljanje tenderske dokumentacije. DRI skreæe pažnju potrošaèkim jedinicama da je neophodno proces javnih nabavki uèiniti transparentnim i dosljedno poštovati odredbe Zakona kojim je regulisana ta oblast. Kolegijum DRI je utvrdio da odreðeni broj preporuka datih u Izvještaju o reviziji Zakona o završnom raèunu budžeta za 2012. godinu i pojedinaènim izvještajima o revizijama, nije realizovan. Preporuèuje se da se u narednom periodu intenziviraju aktivnosti Vlade i Ministarstva finansija u realizaciji preporuka koje su date u Godišnjem izvještaju. DRI je utvrdila da je Uprava za nekretnine plaæala naknade èlanovima Komisije za procjenu nepokretnosti na teritoriji Crne Gore bez obraèunatih poreza i doprinosa. Revizijom rashoda za materijal, usluge i za tekuæe održavanje uoèeni su odreðeni propusti u sistemu unutrašnjih kontrola koji regulišu potrošnju robe i usluga. »Potrebno je da potrošaèke jedinice obavljaju plaæanja, u skladu sa Uputstvom o radu državnog trezora, na osnovu zahtjeva za plaæanje, koji æe ovjeriti službenik za ovjeravanje, nakon što se utvrdi da je fizièko ili pravno lice pružilo uslugu ili dostavilo robu«, konstatovali su državni revizori. (kraj) nar/bvm