Podgorica, (MINA) - Crnogorski PEN centar pozvao je vlast da spriječi najavljeno ustoličenje mitropolita Joanikija u Cetinjskom manastiru, navodeći da svaki drugi scenario nosi sa sobom velike izazove i opasnost da se krhki mir naruši. Iz PEN centra su istakli da je njihov apel do sada podržalo 160 kulturnih i javnih djelatnika i građana Crne Gore. Oni su kazali da su zabrinuti zbog rasplamsavanja strasti i opasnosti po očuvanje mira u Crnoj Gori zbog najavljenog ustoličenja Joankija, koje, kako su naveli, dobar dio crnogorske javnosti doživljava kao čin poniženja Crne Gore i Crnogoraca. Iz PEN centra su ocijenili da su neodgovorni pozivi premijera, vicepremijera i predsjednika Skupštine na „crkveno-narodni sabor“ na Cetinju, direktna prijetnja po mir i bezbjednost i dokaz da je najvišim zvaničnicima jedino stalo do izazivanja i produbljivanja podjela. “Zastrašivanjima i prijetnjama građanima koji legitimnim sredstvima iskazuju revolt zbog osionog ponašanja Crkve Srbije i marionetske vlade koju ona kontroliše, vlast preuzima odgovornost za moguće posljedice nametnutoga čina ustoličenja”, kaže se u saopštenju. Navodi se da je, od svoga osnivanja 1485. pa sve do okupacije Crne Gore 1918. godine, Cetinjski manastir bio središte Crnogorske pravoslavne crkve (CPC), kao jednoga od duhovnih stožera crnogorskog naroda. „Ali dugo vremena i državno sjedište iz kojega su crnogorski mitropoliti, od kraja XVII do 30-ih godina XIX vijeka, upravljali državom Crnom Gorom”, dodaje se u saopštenju. Iz PEN centra su rekli da je danas Cetinjski manastir vlasništvo Prijestonice, a u njemu se nalazi sveštenstvo i monaštvo Crkve Srbije, dok je, kako kažu, kliru CPC pristup Manastiru, samovoljom njegovih današnjih korisnika, zabranjen. “Da današnji gosti koji su uzurpirali gostoprimstvo poštuju grad u kojemu se nalaze, da uvažavaju vjerska prava pravoslavnih Crnogoraca koji imaju svoju vjersku organizaciju, CPC, da najposlije poštuju državu i njena obilježja, u Manastiru bi bilo široko za sve ljude dobre volje”, kazali su iz tog udruženja. Kako su naveli, jerarsi Crkve Srbije su u proteklih 30 godina u Cetinjskom manastiru gostili ratne zločince i kriminalce, koji su ih navodno čuvali od Cetinjana i Cetinja. “A kakav su odnos imali prema narodu koji je podigao Cetinjski manastir najbolje govore riječi prethodnoga mitropolita Crkve Srbije u Crnoj Gori, koji je Crnogorce smatrao „Đilasovom kopiladi“, kaže se u saopštenju. Iz PEN-a dodaju da je Crnogorce prethodni mitropolit poredio s volovima, jezik nazivao goveđim, Crnu Goru smatrao „fildžan državom rođenom u Brozovom jajcu“, muslimane nazivao „lažnim ljudima lažne vjere“ i slično. “Taj golemi teret mržnje koji je u amanet ostavio prethodni mitropolit danas nosi njegov duhovni nasljednik koji, baš kao i on, Crnogorce smatra izmišljenom nacijom i nipodaštava sve elemente crnogorske duhovnosti i identiteta”, kaže se u saopštenju. Navodi se da je djelatnost Crkve Srbije u Crnoj Gori, nažalost, suprotstavljena osnovnoj evangelističkoj i soteriološkoj ulozi hrišćanske crkve i svedena je na asimilaciju Crnogoraca kao početnu fazu uništenja crnogorske države. Kako su kazali iz PEN centra, ponašanje Crkve Srbije u političkim procesima u posljednjih 30-ak godina, a naročito u prethodnih nešto više od godinu i po, dokaz su da je riječ o organizaciji koja je instrument realizacije političkih planova Srbije. Prema njihovim riječima, Srbija svoje ambicije za osvajanje susjednih teritorija više ne deklariše pod imenom Velika Srbija, već koristi eufemizme poput Srpski svet ili Otvoreni Balkan. Potpisnici apela smatraju da su vrijednosti antifašizma, sekularizma i multikulturalizma danas ugrožene. “Vlast koja je u cjelini pod kontrolom Crkve Srbije ne preza od otvorene segregacije, revanšizma i šovinizma u odnosu prema svim građanima koji ne ispoljavaju servilnost Crkvi Srbije i ne podržavaju njene asimilacijske namjere u Crnoj Gori”, kaže se u saopštenju. U PEN centru smatraju da su se, pored uskraćivanja ličnih i kolektivnih prava nepodobnim građanima, na posebnom udaru vlasti našli pravoslavni Crnogorci kojima se preče i osnovna vjerska prava, „pa im zbog njihove nacionalne pripadnosti i privrženosti CPC, kao vjerskoj organizaciji koja je, za razliku od Crkve Srbije, registrovana u Crnoj Gori, danas nije omogućeno da upražnjavaju vjerske obrede”. Kako su naveli, jasno je da je najavljeno ustoličenje mitropolita Joanikija u Cetinjskom manastiru akt provokacije i poniženja Cetinjana i građana Crne Gore koji se nacionalno iskazuju kao Crnogorci, i koji imaju punu svijest o svojem porijeklu i identitetu. “Odgovorna vlast bi, u situaciji kad su nacionalne strasti i političke podjele dovedene do usijanja, učinila sve da se izbjegne radikalizacija i spriječe neželjene posljedice”, smatraju u PEN centru. Umjesto toga, kako su kazali, najviši crnogorski zvaničnici čine sve da uzurpatorima trona Svetoga Petra Cetinjskoga, pod policijskim kordonima i uz opsadu grada, omoguće da trijumfalno proglase da su osvojili i ponizili Cetinje. Iz PEN centra su pozvali vlast da odustane od nasilnog pokušaja ustoličenja mitropolita Crkve Srbije u Cetinjskome manastiru. „I da taj čin, budući da je očigledno podređena Crkvi Srbije i izvršilac njenih naloga, organizuje u sjedištu Crkve Srbije u Beogradu ili u nekoj od crkava u Crnoj Gori koja je vlasništvo te ustanove, a koja je izgrađena u proteklih 30-ak godina uz štedru podršku Crne Gore“, dodaje se u saopštenju. Iz PEN-a su poručili da svaki drugi scenario nosi sa sobom velike izazove i opasnost da se krhki mir u Crnoj Gori naruši, a građani Crne Gore izlože bezbjednosnim rizicima. “U toj situaciji, za koju se nadamo da će biti izbjegnuta, sva odgovornost za posljedice pripašće crnogorskoj vlasti”, zaključuje se u apelu. Iz PEN centra su kazali da građani, koji svojim potpisom žele podržati apel, to mogu učiniti preko linka https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdQsbjoiMgzEfvZl8bhb5rQHnMc9GmHMqsqEzcLpzeqpF0j2w/viewform. (kraj) tam/gop