Podgorica, (MINA) – Razvoj demokratije u Crnoj Gori nije moguæ bez sveobuhvatne reforme lokalne samouprave, što je ujedno i uslov pristupanja Evropskoj uniji (EU). To su danas ocijenili uèesnici konferencije »Program razvoja odgovornog rukovoðenja i najbolje prakse za lokalnu samoupravu u Crnoj Gori«. Predsjednik Upravnog odbora zajednice opština Tarzan Miloševiæ, kazao je da razvoj demokratije i ostvarivanje reformi nije moguæe bez reforme lokalne samouprave i primjene meðunarodnih standarda u toj oblasti. On je naveo da Savjett Evrope (SE), u okviru Nacionalnog programa rada za bolju lokalnu samoupravu, realizuje Program »Jaèanje kapaciteta lokalne samouprave u Crnoj Gori« »Zajednici opština je ukazano povjerenje realizacije tri važna projekta – Izrade Nacionalne trening strategije za lokalnu samoupravu u Crnoj Gori, programa Najboljih praksi i Razvoja odgovornog rukovoðenja na lokalnom nivou«, pojasnio je on. Prema njegovim rijeèima, realizacija prvog projekta je poèela, a njegov cilj je obuka lokalnih službenika i izabranih predstavnika, što je uslov za izgradnju profesionalnog kadra i postizanje odgovarajuæih standarda u pružanju usluga graðanima i pravnim subjektima. »Zajednica opština koordinira realizaciju tog projekta, i obezbijedila je aktivan odnos svih opština i njihovih predstavnika«, rekao je Miloševiæ i dodao da æe tako biti i sa sljedeæa dva projekta. On je pojasnio da program najboljih praksi omoguæava identifikovanje lokalnih samouprava koje imaju najbolje prakse u nekim od kljuènih oblasti iz nadležnosti opštine. »Opštinama koje imaju najbolja iskustva pružiæe se podrška, kako bi podijelile iskustva sa drugim opštinama i doprinijele širenju takve prakse«, kazao je Miloševiæ. On je naveo da su ciljevi tog programa podizanje standarda u lokalnoj samoupravi utvrðivanjem najboljih praksi u pružanju usluga graðanima, nagraðivanje i razvijanje tih praksi u drugim lokalnim zajednicama. »Cilj Programa razvoja odgovornog rukovoðenja na lokalnom nivou je uvoðenje kriterijuma za procjenu kapaciteta, na osnovu kojih æe lokalne vlasti, u želji da ih dostignu, stalno uporeðivati svoje kapacitete radi izgradnje efikasnijeg rukovoðenja na lokalnom nivou«, naveo je Miloševiæ. On smatra da æe rezultat realizacije tih projekata biti decentralizacija nadležnosti i kvalitetnije funkcionisanje lokalne samouprave sa ambicijom da postane efikasnija, efektivnija i racionalnija. Direktor ekspertskog centra SE za lokalnu samoupravu Ðovani di Stazi kazao je da je cilj saradnje SE i EU »stvaranje jake Evrope, kojoj je potrebna Crna Gora, kao što je Crnoj Gori potrebna Evropa«. »Centralne vlasti teško mogu postiæi taj cilj bez pomoæi lokalnih i bez aktivnog uèešæa graðana. Zato svi, sa razlièitih pozicija, moramo raditi zajedno kako bi ubrzali evropski proces«, smatra Di Stazi. On je kazao da se Jadranski region mora transformisati u Euroregion radi korišæenja strukturalnih fondova za prekograniènu saradnju. »Kotor, Dubrovnik, Termoli i drugi gradovi osnovaæe Euroregion, kako bi realizovali socijalne i ekonomske projekte, èime pomažemo integraciju èak i prije formalne integracije Crne Gore u evropske institucije«, pojasnio je Di Stazi. On je naglasio da je glavni cilj svih jaèanje demokratije i evropske graðanske svijesti. »Graðani Crne Gore žele da budu evropski graðani i da imaju iste obaveze, ali i prava - dobre društvene i socijalne usluge, moguænost da uèestvuju u donošenju javnih odluka, da razumiju šta se dogaða i doprinesu dobrom upravljanju na lokalnom nivou«, smatra Di Stazi. On je kazao da je SE pripremio strategiju za dobro upravljanje i inovacije na lokalnom nivou, koja je veæ odobrena od Kongresa EU. »Ne trebaju nam evropske strategije, nego akcioni plan za svaku državu, i zato Crna Gora, kao mala država, može da bude pravo mjesto za eksperiment, gdje možemo da uradimo nešto novo i važno, pokušavajuæi da napravimo neku vrstu moderne Evrope«, rekao je on. »Ako budemo u stanju da stvorimo strategiju sa zajednièkim ciljevima, kao što su zaštita ljudskih prava, demokratija, vladavina prava, ako pružamo bolje socijalne uslove i organizujemo javnu administraciju na lokalnom nivou na transparentan naèin, ako u potpunosti ispoštujemo administrativnu etiku, stvoriæemo novu prespektivu za Crnu Goru«, naglasio je Di Stazi. On je kazao da æe SE imati sliène strategije za Crnu Goru, Italiju i Veliku Britaniju, èime se pružaju iste moguænosti graðanima koji žive u razlièitim djelovima Evrope i poveæava evropska graðanska svijest. Ministar unutrašnjih poslova i javne uprave Jusuf Kalamperoviæ kazao je da meðu uslovima za pristupanje EU najznaèanije mjesto dobija temeljna reforma lokalne samouprave, što podrazumijeva da funkcioniše i djeluje na naèin koji æe joj omoguæiti da uèestvuje u procesima odluèivanja i primjene evropske regulative. »Pred nama su znaèajne aktivnosti u toj oblasti, utvrðene programom Vlade i Strategijom ustavne reforme u Crnoj Gori od 2002. do 2009. godine, kao i Programom rada za bolju lokalnu samoupravu«, naveo je on. Kalamperoviæ je naglasio da »lokalna samouprava mora postati ravnopravan partner u naporima koji su važni u organizaciji uprave kao nužnost povezanosti sistema državne uprave i lokalne samouprave«. »Osnovni izazovi su nedostatak kapaciteta i vještina za obavljanje poslova, otpor lokalnih službnika kao reakcija na promjene koje mogu ugroziti njihovo radno mjesto zbog neznanja i nerazumijevanja tih promjena, kao i nedovoljna struènost«, naveo je on. Kalamperoviæ je podsjetio da je crnogorska Vlada osnovala Koordinacioni odbor za reformu lokalne samouprave, sastavljen od predstavnika resornih ministarstava i nacionalne asocijacije opština, koji æe pratiti proces decentralizacije »kao jedan od najveæih i najznaèajnijih izazova sa kojima se jedinice lokalne samouprave suoèavaju u prelazu na tržišno privreðivanje i demokratiju«. Konferencija je dio Strategije SE o inovacijama i dobroj praksi na lokalnom nivou, a cilj je informisanje predsjednika opština i drugih lokalnih funkcionera o evropskim standardima dobre uprave, i pospješivanje njihovog uèešæa u programima Najbolja praksa i Kriterijumi uporedne procjene kapaciteta rukovodilaca. (kraj) gop/tmi