Podgorica, (MINA-BUSINESS) - U Crnoj Gori je i dalje veoma prisutna rodna diskriminacija na poslu, uključujući zapošljavanje, unapređenje, uslove rada, porodiljsko i roditeljsko odsustvo, roditeljski status i seksualno uznemiravanje, pokazalo je istraživanje Centra za ženska prava. “U posljednje dvije godine, radnici su se suočili sa dodatnim izazovima, zloupotrebama prava i, u nekim slučajevima, rodno zasnovanom diskriminacijom, zbog pandemije, koja je pogoršala ionako slab položaj mnogih radnika”, navodi se u istraživanju pod nazivom Rodna diskriminacija u oblasti rada, koje je obuhvatilo period od 2018. do prošle godine. Iz te nevladine organizacije je saopšteno da je istraživanje pokazalo da generalno, situacija u ovoj oblasti nije značajno unaprijeđena od 2018. godine, kada je započeto prvo od dva istraživanja. „Iako ima više podataka nego 2018. godine, podaci su i dalje značajan problem. Oni su dobijeni samo za Inspekciju rada, Zaštitnika ljudskih prava i sloboda i sudove (indirektno, preko Sudskog savjeta). Podaci za tužilaštvo i policiju nijesu dostupni“, navodi se u saopštenju. Podaci koji su dostupni, ne mogu se podijeliti tako da se vidi koji oblici diskriminacije su vezani za rad. „Iako se slažu sa tim da je diskriminacija u oblasti rada i zapošljavanja nezakonita, podaci ukazuju na to da ispitanici/e često nijesu u stanju da je prepoznaju. Ponekad je neprepoznavanje povezano sa stigmom, strahom i predrasudama da osoba treba da trpi kako bi zadržala svoj posao”, pokazuje istraživanje. Među ženama koje su učestvovale u onlajn anketi i rekle da su doživjele rodno zasnovanu diskriminaciju na poslu, 80 odsto njih nikome nije prijavilo to što se desilo. “Procedure dugo traju i koštaju, ponekad je dokazivanje teško, što sve doprinosi tome da se diskriminacija ne prijavljuje. Mali broj pozitivnih iskustava u slučajevima diskriminacije doprinosi nepovjerenju u institucije”, navodi se u istraživanju. Podaci inspekcije rada pokazuju da je u periodu od 2018. do 2020. godine imala u radu samo 18 slučajeva diskriminacije i nijedan slučaj rodne koja je u vezi sa radom. Zaštitnik ljudskih prava i sloboda je međutim imao čak 54 slučaja diskriminacije u periodu od 2018. do 2020. “S obzirom na veoma nizak nivo prijavljivanja rodno zasnovane diskriminacije i niskog povjerenja u institucije, te straha od posljedica, vrlo malo institucija ili organizacija zapravo ima neposredno iskustvo sa takvim slučajevima, zbog čega je teško ocijeniti njihove kapacitete da se bave ovim slučajevima”, pokazuju rezultati istraživanja. Osobe sa različitim sposobnostima, LGBTQIA+ osobe, manjinske etničke grupe i stariji ljudi, posebno žene se suočavaju sa višestrukom, pa čak i intersekcionalnom diskriminacijom, iako je to bilo teško dokumentovati. Počinioci su uključivali i žene i muškarce, iako su žene češće trpjele diskriminaciju, a muškarci su skloniji da je počine. “Strah od gubitka posla, nepovjerenje u institucije i zabrinutost zbog društvene osude ili drugih posljedica bili su ključni faktori koji ometaju izvještavanje. Posebno se seksualno uznemiravanje često ne prijavljuje zbog stida ili straha od gubitka posla”, dodaje se u saopštenju. Većina muškaraca koji su učestvovali u onlajn anketi složili su se da muškarci treba da imaju više plaćenog slobodnog vremena za roditeljsko odsustvo. To sugeriše da javna podrška postoji za povećanje plaćenog roditeljskog odsustva u skladu sa Direktivom EU o ravnoteži između poslovnog i privatnog života. “Ovo je drugo istraživanje ovog tipa koje sprovodimo u okviru regionalnog projekta za suzbijanje rodno zasnovane diskriminacije na radu i za unapređenje radnih prava žena, koju finansira Evropska unija i sufinansira švedska agencija za međunarodni razvoj (Sida)”, navodi se u saopštenju. Od 2018. godine, Centar za ženska prava je sarađivao sa drugim organizacijama za ženska prava u regionu, uključujući Albaniju, Bosnu i Hercegovinu, Sjevernu Makedoniju, Kosovo i Srbiju. Ove organizacije su razvile zajedničku metodologiju istraživanja, koje omogućava uporednu analizu stanja u ovoj oblasti u čitavom regionu. Glavna istraživačica i prvog i drugog izdanja ovog istraživanja je Olivera Komar sa saradnicama, uz pravnu podršku Ivane Mihajlović iz Unije samostalnih sindikata i Maje Raičević iz Centra za ženska prava. (kraj) sam/nar