Podgorica, (MINA) - Kongres lokalnih i regionalnih vlasti Savjeta Evrope (SE) pozvao je Crnu Goru da preokrene trend centralizacije lokalne uprave i poboljša procedure konsultacija, posebno o finansijskim pitanjima, uz obezbjeđivanje adekvatnog finansiranja za opštine. Iz Zajednice opština (ZOCG) saopšteno je da je taj poziv dio izvještaja o primjeni Evropske povelje o lokalnoj samoupravi u Crnoj Gori, koju je Kongres usvojio na sjednici koja je u toku u Strazburu. „U preporuci zasnovanoj na izvještaju, koji su pripremili Džemal Bas iz Turske i Soren šumaher iz Njemačke nakon posjete Crnoj Gori prošle godine, Kongres je odao priznanje strateškim inicijativama koje je Crna Gora preduzela na planu reforme javne uprave, sa deklarisanim fokusom na decentralizaciju i digitalizaciju“, kaže se u saopštenju. Navodi se da je, takođe, pozdravljena pozitivna praksa upotrebe manjinskih jezika u vršenju lokalnih javnih funkcija u opštinama u kojima većina stanovništva pripada manjinama, kao i pravo ZOCG da se direktno obrati Ustavnom sudu. Iz ZOCG su rekli da su izvjestioci, međutim, izrazili zabrinutost zbog opšteg trenda centralizacije lokalnih nadležnosti, uključujući i suštinsku oblast prostornog planiranja i ograničenu finansijsku autonomiju na lokalnom nivou. U izvještaju se navodi da je manjim opštinama nedostajao finansijski kapacitet da obezbjede kvalitetno obavljanje svojih funkcija, dok je udio poreskih prihoda za većinu opština smanjen nakon donošenja Zakona o porezu na dohodak građana iz 2021. godine. „štaviše, opštine su morale da dobiju ovlašćenje od centralnog nivoa da obavljaju neke opštinske funkcije“, piše u izvještaju. Opštine su, kako se navodi, imale malo prostora da prilagode lokalne odgovornosti lokalnim potrebama, zbog prekomjerne regulacije nadležnosti – zajedno sa značajnim nedostacima u procesu konsultacija, naročito onima koji se tiču finansiranja opština. Kongres je pozvao Crnu Goru da, u konsultacijama sa opštinama i ZOCG, nastavi sa radom na decentralizaciji i sprovede deklarisanu reformu lokalne samouprave. „Generalno, lokalne vlasti treba sistematski i efikasno konsultovati, posebno kroz ZOCG, o svim pitanjima koja ih se tiču“, saopštio je Kongres. Izvjestioci su, takođe, predložili jačanje lokalne fiskalne autonomije, obezbjeđujući da zadaci dolaze sa odgovarajućim resursima, i da lokalne vlasti mogu da vrše sopstvene nadležnosti bez odobrenja ministarstva. Iz ZOCG su rekli da su sjednici Kongresa prisustvovali šef delegacije Crne Gore u Kongresu Petar Smolović i sekretar delegacije Vanja Starovlah. „Na sjednici Kongresa lokalnih i regionalnih vlasti SE raspravlja se i o izvještajima o praćenju primjene Evropske povelje o lokalnoj samoupravi u Andori, Hrvatskoj, Francuskoj, Italiji i Norveškoj, kao i o posmatranju lokalnih izbora u Moldaviji“, kaže se u saopštenju. Navodi se da će se, takođe, raspravljati i glasati o rezolucijama i preporukama o lokalnim i regionalnim vlastima kao akterima i garantima vladavine prava, kao i o preporukama za lokalni i regionalni odgovor na prirodne katastrofe i klimatske hazarde. (kraj) mip/gop