Podgorica, (MINA) - Liječenje buprenorfinom uvedeno je samo da bi se zadovoljili ciljevi strateških dokumenata koje je izradilo Ministarstvo zdravlja, ali nije pripremljen teren za primjenu ove terapije, smatraju u Juventasu. "Zbog toga je neohodno definisati jedinstveni stav o potrebi i načinu sprovođenja supstitucione terapije za osobe koje koriste drogu", poručili su iz te nevladine organizacije (NVO). Oni su naveli da zdravstveni sistem mora osigurati stalnu dostupnost tog lijeka pacijentima koji ga koriste. Iz te organizacije su podsjetili da se godinama zalažu za proširenje kapaciteta supstitucijskog tretmana opijatskih zavisnika, u prvom redu metadonom i buprenofinom. „Poslije godina zastupanja uvođenja buprenofina, ovaj lijek je konačno dostupan, ali je situacija, uslijed nedostatka jedinstvenih protokola, poslednjih dana postala nedopustivo haotična i alarmantna, na što su i ukazale kolege iz NVO 4Life“, kaže se u saopštenju te NVO. Iz Juventasa su saopštili da su nekoliko dana u stalnom kontaktu sa ljudima koji se žale na probleme izazvane nestašicom buprenofina, a da su 20. decembra, izlaskom na teren, uvidjeli da je oko 50 osoba satima stojalo i čekalo na lijek ispred nadležne apoteke. „Došli smo do informacije da lijeka nema, jer je dobijena mala i nedovoljna količina. Tokom dana, nastajala je i tenzija ispred apoteke i neprijatne situacije, dok su osobe koje imaju probema sa zavisnošću ulazile u stanje panike i drugih zdravstvenih komplikacija uslovljenim nedostatkom supstitutivnog tretmana“, navodi se u saopštenju Juventasa. Oni su kazali da je u srijedu u ranim jutarnjim satima, prema informacijama koje imaju, podijeljena količina od 200 kutija lijeka, „pa se opet čekalo do 13 sati kada je stigla nova isporuka“. „Kao što se u medijima već spomenuto, evidentno je da lijeka ima na crnom tržištu, dok isti nedostaje u apotekama, te da je nastala nepovoljna situacija usljed nedostatka smjernica za propisivanje i doziranje lijeka, a došlo je i do pojave uzimanja buprenofina injektiranjem“, upozorili su iz Juventasa. Iz te organizacije su kazali da se postavljaju pitanja zašto nisu iskorišćeni postojeći resursi i protokoli metadonskih centara koji su mogli prerasti u supstitucione centre, kao i adaptirani podzakonski akti koji regulišu taj vid terapije, posebno uzevši u obzir činjenicu da se radi o srodnim protokolima liječenja. Iz Juventasa su saopštili da je najgori scenario ponovni nedostatak lijeka. „Buprenofin se koristi kao kontorolisana zamjena za heroin kod dugogodišnjih korisnika ove psihokativne supstance, kod kojih se supstitucija prepoznaje kao adekvatan način za unapređenje kvaliteta života“, pojasnili su iz Juventasa. Supstitucija, kako su naveli, mora biti kontrolisana. „Kada se pravilno spovodi, ona dovodi do povećanja opštih sposobnosti korisnika u poređenju sa onom tokom perioda aktivne upotrebe heroina, veće šanse na tržištu rada, boljeg zdravstvenog stanja i smanjenja stope kriminaliteta. Opijatska supstitucijska terapija za liječenje opijatske zavisnosti treba da bude stalno dostupna i lako pristupačna“, naveli su iz Juventasa. Oni su podsjetili da su i ranije apelovali da je potrebno definisati jedinstveni stav o potrebi i načinu sprovođenja supstitucione terapije i sačiniti svima jasan, opštevažeći protokol i vodič za primjenu, u skladu sa nacionalnim strateškim dokumentima, ali i vršiti adekvatan nadzor. „Godinama apelujemo i da je potrebno izraditi i usvojiti podzakonski akt kojim se regulišu programi i aktivnosti iz domena smanjenja štete, s obzirom na to da u Crnoj Gori trenutno ova oblast nije jasno regulisana postojećom regulativom“, kazali su iz Juventasa. (kraj) tpr