Podgorica, (MINA-BUSINESS) - Inspekcija rada je u prvih 11 mjeseci zatekla više od 1,9 hiljada crnogorskih državljana i stranaca u radu na crno, nakon čega je, mjerama koje je preduzela, radno-pravni status regulisan za njih 755. Predstavnici Inspekcije rada kazali su da su u 11 mjeseci obavili 6,13 hiljada inspekcijskih nadzora u oblasti radnih odnosa i zapošljavanja, od čega preko 1,2 hiljade u djelatnosti trgovine. “Za jedan broj zatečenih osoba-stranaca nije se moglo naložiti poslodavcu da im reguliše radni odnos u skladu sa zakonom, jer im je Ministarstvo unutrašnjih poslova (MUP) otkazalo boravak u Crnoj Gori. U tim slučajevima inspektori rada su sankcionisali poslodavca za učinjeni prekršaj”, rekli su agenciji Mina-business iz Inspekcije rada. Inspekcija je u tom periodu, kako se dodaje, izdala ukupno 2,74 hiljade prekršajnih naloga sa novčanim kaznama u ukupnom iznosu od 1,24 miliona EUR zbog različitih prekršaja kvalifikovanih zakonima nad čijom primjenom obavljaju nadzor. U Inspekciji smatraju da je u maloprodajnim objektima i trgovačkim lancima, u odnosu na druge nadzorne oblasti, stanje po pitanju angažovanja radne snage, odnosno zakonitosti zapošljavanja, relativno uredno. “Međutim, zaposleni u toj djelatnosti su često uskraćeni po pitanju prava iz radnog odnosa, odnosno prava na odmor u toku dana, sedmični i godišnji odmor, neplaćeni prekovremeni rad, neplaćeni rad u dane praznika”, naveli su iz Inspekcije. U cilju otklanjanja nepravilnosti i zaštite korpusa prava zaposlenih iz i po osnovu rada, Inspekcija rada preduzima raspoložive mjere u okviru svojih nadležnosti, mada je utvrđivanje tih nepravilnosti otežano zbog straha zaposlenih od negativnih posljedica po njihov radni odnos kod poslodavca. Iz Inspekcije su, odgovarajući na pitanje da li su evidentirali prijave za zlostavljanje na radu odnosno mobing, kazali da se od ukupno 1,3 hiljade primljenih inicijativa u proteklih 11 mjeseci, na mobing odnosilo njih 18. “Inspekcija rada je utvrdila nepravilnosti u nekoliko slučajeva i to u dijelu neodređivanja posrednika za vođenje postupka zaštite od mobinga kod poslodavca ili neobavještavanja zaposlenih o tome šta je mobing i kakva je procedura zaštite u takvim slučajevima. Takve nepravilnosti otklonjene su po ukazivanju inspektora rada”, objasnili su iz Inspekcije. U ostalim slučajevima, s obzirom na to da se radilo o žalbi na mobing, ali bez ugroženog ili uskraćenog konkretnog prava iz i po osnovu rada, podnosioci inicijativa su upućivani na sudsku ili zaštitu pred Agencijom za mirno rješavanje radnih sporova, kao i na Zaštitnika ljudskih prava i sloboda. “Inspektori rada nijesu ovlašćeni da vode postupak ispitivanja da li u radnjama i ponašanju potencijalnog mobera, koji može biti poslodavac, ali i drugi zaposleni, postoje elementi mobinga, jer se to utvrđuje u postupku kod poslodavca, a potom na sudu ili pred Agencijom, pri čemu inspektor preduzima mjere samo u cilju stvaranja zakonske pretpostavke, odnosno uslova, za vođenje takvog postupka kod poslodavca, u skladu sa Zakonom o sprečavanju zlostavljanja na radu”, precizirali su iz Inspekcije. Oni su, odgovarajući na pitanje da li je Inspekcija u dijelu uslova na radu u marketima, pretežno, evidentirala neke nepravilnosti, kao što je nepostojanje stolice na mjestu kasirke ili onemogućeno grijanje u marketu, kazali da što se tiče temperature u radnim i pomoćnim prostorijama, poslodavcu se nalaže da uradi ispitivanja uslova radne sredine. “Ukoliko dolazi do odstupanja izmjerenih u odnosu na propisane vrijednosti, ukazuje se poslodavcu da otkloni nepravilnosti, a nakon otklanjanja se ponovo obavlja ispitivanje”, naveli su iz Inspekcije. Oni su objasnili da ukoliko se aktom o procjeni rizika koji se radi za sva radna mjesta utvrdi da postoji rizik po život i zdravlje zaposlenog, pa i u slučaju nepostojanja stolice na mjestu kasirke, stajanja napolju na sektorima voća i povrća ispred objekta na niskim temperaturama i sličnog, utvrđuju se mjere za otklanjanje tog rizika i obezbjeđuje njihovo sprovođenje. U svim većim trgovačkim lancima je početkom godine urađen inspekcijski nadzor po tom pitanju i obezbijeđene su stolice na mjestu kasirke, a boravak i rad na niskom temperaturama se ograničava. “Ako je temperatura ispod minus 15 stepeni, može i da se zabrani rad”, zaključili su iz Inspekcije. (kraj) sam