Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Potpuni nedostatak dijaloga izmeðu Vlade i organizacija koje se bave socijalnim i ekonomskim pitanjima jedan od najvažnijih faktora postojanja sive ekonomije u Crnoj Gori, ocijenio je danas visoki savjetnik za Jugoistoènu Evropu Meðunarodne organizacije rada Žan Mari Standert /Jean-Marie Standaert/. On je na konferenciji o neformalnoj ekonomiji koju je organizovala Unija poslodavaca, kazao da crnogorska Vlada mora da nauèi da usvajanje Zakona nije jednostran sistem. Prema njegovim rijeèima, obaveza Vlade je da organizuje aktivnosti koje æe pomoæi u informisanju graðana o tome šta usvojena ekonomska rješenja podrazumijevaju, što æe poboljšati i njihovu implementaciju. Kao tipièan primjer nepostojanja socijalnog dijaloga Standert je naveo nedavni poèetak primjene Zakona o porezu na dodatu vrijednost. ½Kada Vlada Crne Gore poène da poštuje ravnopravnost socijalnih partnera i sa njima da saraðuje na pripremi i implementaciji fiskalnih ili opštih ekonomskih reformi, tek tada æe svi njeni programi omoguæiti stvaranje prave suštinske ekonomije, uz postepeno ukidanje rada na crno½, rekao je Stendart na konferenciji za novinare. Predstavnik Udruženja poslodavaca Federacije Bosne i Hercegovine Tihomir Mariæ kazao je da je Vlada Crne Crne pokazala potpuno nepoznavanje meðunarodnih konvencija koje regulišu oblast rada. ½Iako se Crna Gora deklarativno izjašnjava da poštuje sve meðunarodne konvencije, to u sluèaju socijalne i ekonomske oblasti nije sluèaj½, tvrdi on. Mariæ je kazao da je Vlada BiH dužna da 50 odsto zahtijeva socijalnih partnera proslijedi Skupštini na usvajanje u roku od nekoliko mjeseci nakon njihovog prijema. Predsjednik Unije poslodavaca Crne Gore Ivan Mitroviæ je kazao da je cilj ove organizacije da smanjenjem sive ekonomije i njenim dovoðenjem u realne okvire omoguæi poslodavcima da na legalan naèin posluju konkurentno. Na konferenciji je konstatovano da se siva ekonomija u Crnoj Gori javlja u svim oblicima karakteristiènim za ekonomske sisteme tranzicije, a ona èini, prema procjeni profesora Ekonomskog fakulteta Milivoja Radoviæa i Anðelka Lojpura, 35 do 60 odsto bruto društvenog proizvoda (BDP). U Sekretarijatu za razvoj Crne Gore tvrde da je njeno uèešæe u BDP-u oko 33 odsto ili 400 miliona EUR. Posljednje istraživanje Unije poslodavaca pokazuje da je siva ekonomija najviše zastupljena u prometu roba i usluga, sektorima šumarstva i graðevinarstva, igrama na sreæu, saobraæaju i energetici i farmaciji. Mitroviæ smatra da su najdrastièniji uzroci nastanka sive ekonomije visoki porezi koje država nameæe poslodavcima zbog ostvarenja Budžeta, a zauzvrat im ne omoguæava ni osnovne uslove poslovanja. Visokom nivou sive ekonomije, dodao je on, doprinijela je sporost proseca tranzicije, neusklaðenost ekonomskih i monetarnih sistema Crne Gore i Srbije, rigidnost radno-pravne regulative i trajno težak socijalni položaj stanovništva u Republici. Na konferenciji je zakljuèeno da Vlada mora da preispita opravdanost uvoðenja novih poreskih optereæenja koji doprinose visokom nivou sive ekonomije, kao i da je potrebno uraditi kodeks fiskalne transparentnosti. Konstatovano je i da država treba da prilagodi javne rashode realnim moguænostima prihoda, kao i da izmijeni njihovu režimski orijentisanu strukturu. Strani partneri su Uniji poslodavaca preporuèili da formira komisiju koja bi definisala najhitnije mjere za suzbijanje sive ekonomije i predloži ih Vladi na usvajanje. Završni dokument usvojen na konferenciji biæe proslijeðen Vladi i nadležnim državnim institucijama. (kraj) dbr/kmh