Kotor, (MINA-BUSINESS) – Nikakvi znaèajniji efekti suzbijanja sive ekonomije u Crnoj Gori nijesu moguæi izolovanim mjerama Vlade i bez cjelovitog zaokreta ka tržišnom privreðivanju i reformama, ocijenio je danas na seminaru o sivoj ekonomiji i radu na crno, u Kotoru, predavaè na Ekonomskom fakultetu Milivoje Radoviæ. »Bez koordinisanog rada svih državnih institucija, program suzbijanja sive ekonomije ostaæe samo prazna prièa. Siva ekonomija u Crnoj Gori najèešæe se ogleda kroz nelegalan uvoz i izvoz, rad na crno i izvlaèenje novca iz legalnih tokova«, rekao je Radoviæ. On je dodao da najveæi akcenat politike moraju biti podsticanje privatnog sektora i njegova legalizacija, kao i zaokruživanje pravne regulative. Prema njegovim rijeèima, kršenje propisa i aktivnosti u sivoj ekonomiji jednako su prisutni i kod države i privatnika. S obzirom da su visoki porezi jedan od osnovnih razloga zapošljavanja ljudi na crno, Radoviæ je predložio sniženje poreskih stopa. »U Crnoj Gori porezi i doprinosi na zarade zapošljenih su za oko 10 odsto veæi od neto plate«, objasnio je Radoviæ. Službenik Zavoda za zapošljavanje Ratko Bakraè istakao je da je nadležnim službama otežana kontrola prijavljivanja zapošljenja, s obzirom da je za kratko vrijeme broj registrovanih preduzetnika poveæan sa tri na 12 hiljada. Milivoje Radoviæ je kazao da je, prema procjeni Ekonomskog instituta iz Beograda, u Crnoj Gori u zoni sive ekonomije zapošljeno od 50 do 80 hiljada ljudi. On je naveo da raèunica saveznog Zavoda za statistiku pokazuje da su prihodi od sive ekonomije u Srbiji i Crnoj Gori u prošloj godini iznosili oko 40 odsto registrovanog bruto društvenog proizvoda, dok je taj nivo 1991. godine bio 41,7 odsto. »Prema ovoj studiji, pored standardnih uzroka sive ekonomije, postoje i specifièni uslovi u Srbiji i Crnoj Gori, kao što su tranzicija, sankcije Ujedinjenih nacija i sistemske razlike izmeðu ove dvije države«, naveo je Radoviæ. On je rekao da su dugoroèni uzroci sive ekonomije politièka nestabilnost, nedovoljno razvijeni socijalni programi i neefikasnost državnih službi. »Na listi uèešæa sive ekonomije u bruto društvenom proizvodu prvo mjesto zauzima Moldavija sa oko 55, a druga je Ukrajina sa 53,7 odsto. Ta stopa je najniža u Sloveniji, 24 odsto, i Èeškoj 23,2 odsto«, objasnio je Radoviæ. Seminar u Kotoru rad završava sjutra. (kraj) dmc/pav