Podgorica, (MINA) – U Institutu za javno zdravlje (IJZ) i domovima zdravlja u više crnogorskih opština sjutra će biti organizovano besplatno i povjerljivo testiranje na virusne hepatitise B i C, saopšteno je iz IJZ-a.

Iz IJZ-a su u saopštenju naveli da Svjetska zdravstvena organizacija (SZO) obilježava 28. jula - Svjetski dan borbe protiv hepatitisa, sa ciljem podizanja svijesti o javnozdravstvenom problemu virusnih hepatitisa, prvenstveno hepatitisa B i hepatitisa C.

“Ovogodišnja tema obilježavanja glasi: ”Hepatitis - razbijmo prepreke“(Hepatitis: Let’s Break It Down) i poziva na hitno djelovanje kako bi se uklonile finansijske i društvene prepreke, uključujući i stigmu, koje stoje na putu eliminacije hepatitisa i prevencije raka jetre”, kaže se u saopštenju.

Kampanja je, kako se navodi, podsjetnik da se mora djelovati odmah u cilju proširivanja pristupa, integrisanja liječenja, dijagnostike i eliminacije hepatitisa do 2030.

“Neophodno je integrisati u javnozdravstveni sistem vakcinaciju protiv hepatitisa B, sigurne prakse injektiranja, smanjenje štete, testiranje i specifična liječenja”, dodaje se u saopštenju.

Iz IJZ-a su kazali da Odjeljenje za HIV, virusne hepatitise Centra za prevenciju i kontrolu bolesti Instituta, u saradnji sa Domom zdravlja Podgorica, sjutra organizuje Dan otvorenih vrata u prostorijama Doma zdravlja Blok V (Centar za mentalno zdravlje), od 11 do 13 sati.

Kako su rekli, svi zainteresovani građani moći će da se testiraju na hepatitis B i hepatitis C.

Iz Instituta su naveli da sjutra, u prostorijama Savjetovališta za dobrovoljno i povjerljivo testiranje u IJZ-u, organizuju cjelodnevno besplatno i povjerljivo testiranje na virusne hepatitise B i C, od osam do 20 sati.

Kako su kazali, testiranje se obavlja i u domovima zdravlja širom Crne Gore u kojima postoji savjetovalište.

Iz Instituta su rekli da će se testiranje u Domu zdravlja u Nikšiću obavljati sjutra od deset sati i 30 minuta do 14 sati, u Budvi od osam do 14 sati, a u Pljevljima od 16 do 20 sati.

Oni su naveli da će se testiranje u Domu zdravlja u Kotoru obavljati sjutra od 16 do 20 sati, u Bijelom Polju od 15 do 18 sati, Beranama od 15 do 19 sati, a u Herceg Novom od osam do 18 sati.

Testiranje se, kako su kazali iz IJZ-a, obavlja brzim testovima visoke pouzdanosti, za koje je potreban mali uzorak krvi iz prsta.

“Rezultati testiranja su gotovi za 15 minuta, a organizovano je dobrovoljno i povjerljivo savjetovanje sa stručnim osobljem prije i poslije testiranja”, navodi se u saopštenju.

Iz IJZ-a su rekli da je u julu, u saradnji sa zdravstvenom službom Uprave za izvršenje krivičnih sankcija (UIKS), Odeljenjem za HIV i virusne hepatitise Centra za prevenciju i kontrolu bolesti, Centrom za medicinsku mikrobiologiju IJZ-a i Infektivnom klinikom Kliničkog centra, izvršeno dobrovoljno i povjerljivo testiranje osoba na izdržavanju kazni u UIKS-u.

“Tokom jula mjeseca testirano je 120 osoba na izdržavanju kazne i izvršene su pripremne analize za započinjanje terapije u cilju izlječenja virusnog hepatitisa C kod njih”, kaže se u saopštenju.

Iz Instituta su rekli da je ova akcija jedna u nizu aktivnosti koje će se preduzeti radi unapređenja kontrole i eliminacije virusnih hepatitisa u UIKS-u među populacijom koja se nalazi u visokom riziku od ovih infekcija.

Oni su naveli da, prema podacima SZO, virusni hepatitisi B i C i dalje uzrokuju veliki globalni zdravstveni teret - godišnje od njihovih posljedica umre oko 1,3 miliona osoba što znači da svakog dana hepatitisi B i C odnesu više od 3,5 hiljada života.

Kako su kazali iz Instituta, procjenjuje se da je trenutno 254 miliona osoba inficirano hroničnim hepatitisom B, hepatitisom C inficirano oko 58 miliona, a dnevno se novoinficira virusnim hepatitisima oko šest hiljada osoba.

“Globalna strategija SZO za hepatitis ima za cilj smanjivanje broja novih slučajeva infekcije virusom hepatitisa za 90 odsto, smanjivanje broja smrtnih slučajeva za 65 odsto do 2030”, kaže se u saopštenju.

Navodi se da uprkos napretku strategije mnoge zemlje još ne dosežu ciljeve SZO za prevenciju, rano otkrivanje i liječenje.

Iz IJZ-a su rekli da se polovina hroničnih infekcija hepatitisom B i C javlja među osobama u dobi od 30 do 54 godine, pri čemu muškarci čine većinu – 58 odsto.

Oni su kazali da se procjenjuje da je 12 odsto infekcija među djecom, posebno hepatitis B.

Iz Instituta su upozorili da veliki broj osoba ostane nedijagnostikovan, a čak i kada se dijagnostikuje, mali broj započne terapiju.

“Iako postoji više virusnih hepatitisa i više tipova virusa, od najvećeg epidemiološkog značaja su hepatitis B i hepatitis C zbog njihove učestalosti, načina prenošenja, sposobnosti izazivanja hronične infekcije i posljedica kao što su ciroza i rak jetre sa smrtnim ishodima”, kaže se u saopštenju.

Navodi se da se hepatitis B dominantno prenosi seksualnim putem, ali i putem krvi i drugih tjelesnih tečnosti.

Iz Instituta su naveli da se hepatitis C prenosi putem krvi, odnosno predmeta i pribora kontaminiranih inficiranom krvlju.

“Za hepatitis B postoji bezbjedna i djelotvorna vakcina koja je dio redovnog kalendara vakcinacije u našoj zemlji, a primjenjuje se prema kliničkim i epidemiološkim indikacijama kod odraslih”, kaže se u saopštenju.

Navodi se da za hepatitis C ne postoji vakcina, ali da postoji veoma djelotvorna terapija, posebno ako se primijeni u ranim fazama bolesti.

Stoga je, kako su istakli iz Instituta, pravovremena dijagnostika ključna za rano otkrivanje bolesti.

Oni su pozvali sve stanovnike Crne Gore da iskoriste ponuđene mogućnosti testiranja i savjetovanja i time doprinesu smanjenju širenja ovih opasnih bolesti.

“Prevencija virusnog hepatitisa uključuje edukaciju o rizicima i načinima zaštite, vakcinaciju protiv hepatitisa B, osiguravanje kvaliteta krvi i krvnih proizvoda u sistemu zdravstvene zaštite, sprečavanje i suzbijanje infekcija povezanih sa pružanjem zdravstvene zaštite", kaže se u saopštenju.

Navodi se da prevencija uključuje nadzor nad invazivnim kozmetičkim zahvatima (pirsing, tetoviranje), kao i prevenciju u populaciji korisnika psihoaktivnih supstanci (programi smanjenja štete).

Ističe se da su virusni hepatitisi bolesti koje se mogu spriječiti i liječiti, kao i da pravovremeno testiranje i liječenje spašavaju živote, a dostupne vakcine su najbolja zaštita.

“Naša zajednička odgovornost je da informišemo, zaštitimo i osiguramo da niko ne ostane bez pristupa dijagnostici i terapiji”, navodi se u saopštenju.